Zuaitzo, haragi proteinen ordezko begetala ‘made in Euskadi’
Haragia dietaren zati garrantzitsua den gizarte honetan, gero eta pertsona gehiagok aukeratzen dituzte beste elikagai proteina-iturri batzuk horren ordez. Arrazoiak hainbat dira: ingurumenaren alde egitea, animalien tratu txarren aurka joatea edo, besterik gabe, haragi gutxiago jatea. Esparru horretan mugitzen da Zuaitzo, estatu mailan tofua eta seitana lantzen aitzindaria den enpresa.
Enpresa arabarra 80ko hamarkadan sortu zen Gasteizko Alde Zaharreko kale batean, Javier Arocena eta Noah Villaren eskutik, eta Estatuan landare-proteina ekologikoak egiten aitzindaria izan zen. Garai hartan, informazioa zabaltzeko lan handia egin behar izan zuen, bere artisau-produktuak, tofua eta seitana, ezezagunak baitziren gizartearen gehiengoarentzat. Denboraren poderioz, hazi egin zen bere produktuen eskaria, eta 2000. urtean ekoizpen erdiindustrialerako jauzia egin zuen bi bazkide berriren lankidetzari esker, Miren Valenciaga eta Jon Alberdi. Momentu hartan jaio zen EKOSAL-LUZ, S.L. enpresa (Zuaitzo).
Pixkanaka, proteina-karga handiko alternatiba begano berriak gehitzen joan da, gaur egun, berrogeita hamar produktu baino gehiagoko eskaintza izan arte: hartzituak, humusa, kroketak, hanburgesak edo saltxitxak, esaterako. Elikagai-sorta zabal horrek mugak gainditu ditu eta, besteak beste, Belgikara, Frantziara, Erresuma Batura eta Suitzara ailegatu da. Herrialde horietan, Zuaitzok Asiako bezeroak ditu batez ere, izan ere, “lehiatik bereizten gaituzten ekialdeko artisau-produktuak garatu dituen sukaldari japoniar bat dugu lantaldean”, enpresako kudeatzaileak, Miren Valenciagak, dioenez. Are gehiago, “Natto merkaturatzen duen penintsulako enpresa bakarra” da. Soja-hartzigarri hori oso preziatua da Asian, bere nutrizio-ezaugarriengatik, eta bere kontsumoa gero eta hedatuagoa dago.
Nattoak, beste produktu hartzitu batzuen moduan, nutrizio balio handia du, baita propietate prebiotiko eta probiotikoak ere; horregatik, Zuaitzok elikagai sorta horren alde egiten du. “Gaur egun, kontsumitzaileen ezjakintasunagatik, ez da erraza produktu horiek saltoki handietan aurkitzea, baina nazioarteko merkatuan gehien eskatzen diren produktuak dira”, dio Valenciagak. Hala ere, “kontsumitzaileek gehien eskatzen dituzten produktuak ezagunenak dira: tofua, seitana eta humusa”.
Enpresak beste erronka bati aurre egin behar dio: lehiakideen aurrean bereizteari; hori beharrezkoa baita landare-proteina haien produktu-sortan sartu duten talde handiekin lehiatzeko. Izan ere, Valentziagaren arabera, “elikagai-merkatu horren egoera nabarmen aldatu da: kontsumitzaileen ezagutza ezagatik sortzen ziren arazo eta zailtasunetatik, egunetik egunera handituz doan lehia gogorrari aurre egitera”.
Horregatik, orain, begano eta begetarianoei ez ezik, gizarteko talde guztietara iristea du helburu. Bere desira da elikaduraren bidezko osasun-arreta gero eta handiagoak, iraunkortasunaren pertzepzioa eta animalien ongizaterako onurak, elikagaien prozesamendu-mailari buruzko kezka gero eta handiagoak eta etxeko erosotasunarekiko erakargarritasun berrituak, “pixkanaka landare-proteinaz egindako produktuen aukeraketa bultzatzea”, dio Valenciagak.
Gainera, Zuaitzok 0 kilometroko lehengaien aldeko apustua egin du, bere eremu geografikoan “aurkitzen zailak” baitira. Sojari dagokionez, Valenciagak azaldu duenez, “Frantziatik ekartzen dugu, aurkitu dugun soja-hornitzaile hurbilena baita”. Enpresaren esparruan, oraindik ez dago bere beharrak asetzeko behar duten ekoizpen zabalik. Halere, Arkautiko, Arabako, Neiker zentro teknologikoko Landare Ekoizpen eta Babeserako Departamentuak sojari buruz egiten ari den saiakuntza moduko nekazaritza-proiektuak babesten ditu.
SPRI Taldea RIS 3 Euskadi estrategia abian jartzen duen eragileetako bat da, energiaren, fabrikazio aurreratuaren, bio-osasunaren eta nanozientziaren arloetan espezializazio adimenduna bultzatzeko.
Lotutako albisteak

Euskadiko industria normaltasunez ari da, joan den asteleheneko itzalaldi orokorraren ostean
“Gure industria-sektorearen lana aitortu nahi dugu", aditzera eman du Mikel Jauregi, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasuneko sailburua

Euskal enpresek Estatu Batuetako itsas-sektore eolikoan duten presentzia sendotu dute
Euskadiko ordezkaritza bat International Partnering Forum 2025 ekitaldian egon da merkatuaren azken joerak aztertzeko, saio teknikoetan parte hartzeko eta sektoreko eragile estrategikoekin zuzeneko harremanak ezartzeko

Koreako automatizazioa eta robotika industriala, aztergai
Basque Trade & Investmentek euskal enpresen eskura jarri ditu Smart Factory + Automation World 2025 ekitaldian egindako bi txosten, Hego Koreako merkatuaren joerak eta aukerak jasotzen dituztenak

Euskadik eta Japoniak lankidetza sendotu dute berrikuntza teknologikoan eta energia berriztagarrietan
Euskadik Japoniako Mie prefekturako ordezkaritza baten bisita jaso du aste honetan, sektore estrategikoetan balizko lankidetza-arloak esploratzeko asmoz

Euskadik energia eolikoan duen gaitasuna erakutsi du WindEurope 2025 azokan
Euskal parte-hartzeak ordezkaritza zabala bildu du Wind Energy Basque Country stand bateratuan, 17 enpresa eta erakunde hauei abian dituzten soluzioak eta teknologiak ezagutzeko aukera emanez

Ukrainako susperraldi ekonomikoa, Bruselan eztabaidagai
Bertaratutako erakundeen artean egon da SPRI Taldeari atxikitako Basque Trade & Investment (BasqueTrade) enpresak nazioartekotzeko euskal agentzia

Haizelur, nazioartekotzearen aldeko apustua egiten duen doitasun-mekanizazioaren arloko Debako ETEa
Enpresaren esportazioek SPRI Taldearen zibersegurtasuneko programaren dirulaguntza jaso dute eta negozioaren % 35era iritsi dira dagoeneko

Euskadik eta Egiptok bien arteko lankidetza ekonomikoa indartu dute Egiptok Espainian duen enbaxadorearen bisitarekin
Ehab Badawi agintari nstituzionalekin eta euskal enpresa-sektorearen ordezkariekin bildu da aste honetan inbertsio eta lankidetzarako aukera berriak esploratzeko asmoz

Imanol Pradales lehendakariaren arabera, muga-zerga berrien aurrean, “ezinbestekoa da Europak ahots bakarrarekin erantzutea
Enpresek izan ditzaketen zalantzak argitzeko eta araudi berriak nola aplikatuko diren eta haien produktu eta merkatuetan zer eragin izan dezakeen jakiteko orientazio pertsonalizatua eskaintzeko eta izan ditzaketen zalantzak argitzeko diseinatutakoarreta goiztiarreko zerbitzua-Helpdesk zabaldu du SPRI Taldeko Basque Tradek. Zerbitzuak telefono-zenbaki bat eta arreta emateko formularioa ditu, eta dagoeneko hasi da...

AEBk ezarritako arantzel berriak direla eta, euskal enpresei arreta goiztiarra emateko zerbitzua
Enpresa arloko helpdesk berri hau zure zalantzak argitzeko eta zure produktu eta merkatuetan nola eragin dezaketen eta araudi berriak nola aplikatuko diren jakiteko orientazio pertsonalizatua eskaintzeko diseinatuta dago.