Zuaitzo, haragi proteinen ordezko begetala ‘made in Euskadi’
Haragia dietaren zati garrantzitsua den gizarte honetan, gero eta pertsona gehiagok aukeratzen dituzte beste elikagai proteina-iturri batzuk horren ordez. Arrazoiak hainbat dira: ingurumenaren alde egitea, animalien tratu txarren aurka joatea edo, besterik gabe, haragi gutxiago jatea. Esparru horretan mugitzen da Zuaitzo, estatu mailan tofua eta seitana lantzen aitzindaria den enpresa.
Enpresa arabarra 80ko hamarkadan sortu zen Gasteizko Alde Zaharreko kale batean, Javier Arocena eta Noah Villaren eskutik, eta Estatuan landare-proteina ekologikoak egiten aitzindaria izan zen. Garai hartan, informazioa zabaltzeko lan handia egin behar izan zuen, bere artisau-produktuak, tofua eta seitana, ezezagunak baitziren gizartearen gehiengoarentzat. Denboraren poderioz, hazi egin zen bere produktuen eskaria, eta 2000. urtean ekoizpen erdiindustrialerako jauzia egin zuen bi bazkide berriren lankidetzari esker, Miren Valenciaga eta Jon Alberdi. Momentu hartan jaio zen EKOSAL-LUZ, S.L. enpresa (Zuaitzo).
Pixkanaka, proteina-karga handiko alternatiba begano berriak gehitzen joan da, gaur egun, berrogeita hamar produktu baino gehiagoko eskaintza izan arte: hartzituak, humusa, kroketak, hanburgesak edo saltxitxak, esaterako. Elikagai-sorta zabal horrek mugak gainditu ditu eta, besteak beste, Belgikara, Frantziara, Erresuma Batura eta Suitzara ailegatu da. Herrialde horietan, Zuaitzok Asiako bezeroak ditu batez ere, izan ere, “lehiatik bereizten gaituzten ekialdeko artisau-produktuak garatu dituen sukaldari japoniar bat dugu lantaldean”, enpresako kudeatzaileak, Miren Valenciagak, dioenez. Are gehiago, “Natto merkaturatzen duen penintsulako enpresa bakarra” da. Soja-hartzigarri hori oso preziatua da Asian, bere nutrizio-ezaugarriengatik, eta bere kontsumoa gero eta hedatuagoa dago.
Nattoak, beste produktu hartzitu batzuen moduan, nutrizio balio handia du, baita propietate prebiotiko eta probiotikoak ere; horregatik, Zuaitzok elikagai sorta horren alde egiten du. “Gaur egun, kontsumitzaileen ezjakintasunagatik, ez da erraza produktu horiek saltoki handietan aurkitzea, baina nazioarteko merkatuan gehien eskatzen diren produktuak dira”, dio Valenciagak. Hala ere, “kontsumitzaileek gehien eskatzen dituzten produktuak ezagunenak dira: tofua, seitana eta humusa”.
Enpresak beste erronka bati aurre egin behar dio: lehiakideen aurrean bereizteari; hori beharrezkoa baita landare-proteina haien produktu-sortan sartu duten talde handiekin lehiatzeko. Izan ere, Valentziagaren arabera, “elikagai-merkatu horren egoera nabarmen aldatu da: kontsumitzaileen ezagutza ezagatik sortzen ziren arazo eta zailtasunetatik, egunetik egunera handituz doan lehia gogorrari aurre egitera”.
Horregatik, orain, begano eta begetarianoei ez ezik, gizarteko talde guztietara iristea du helburu. Bere desira da elikaduraren bidezko osasun-arreta gero eta handiagoak, iraunkortasunaren pertzepzioa eta animalien ongizaterako onurak, elikagaien prozesamendu-mailari buruzko kezka gero eta handiagoak eta etxeko erosotasunarekiko erakargarritasun berrituak, “pixkanaka landare-proteinaz egindako produktuen aukeraketa bultzatzea”, dio Valenciagak.
Gainera, Zuaitzok 0 kilometroko lehengaien aldeko apustua egin du, bere eremu geografikoan “aurkitzen zailak” baitira. Sojari dagokionez, Valenciagak azaldu duenez, “Frantziatik ekartzen dugu, aurkitu dugun soja-hornitzaile hurbilena baita”. Enpresaren esparruan, oraindik ez dago bere beharrak asetzeko behar duten ekoizpen zabalik. Halere, Arkautiko, Arabako, Neiker zentro teknologikoko Landare Ekoizpen eta Babeserako Departamentuak sojari buruz egiten ari den saiakuntza moduko nekazaritza-proiektuak babesten ditu.
SPRI Taldea RIS 3 Euskadi estrategia abian jartzen duen eragileetako bat da, energiaren, fabrikazio aurreratuaren, bio-osasunaren eta nanozientziaren arloetan espezializazio adimenduna bultzatzeko.
Lotutako albisteak

Hidrogenoaren euskal ekosistemak loturak estutu ditu Japoniarekin sektorearen nazioarteko foro nagusian
Ekintza hau, hidrogenoa ardatz energetiko estrategikotzat garatzeko 2023az geroztik Euskadi eta Japoniaren arteko lankidetza bultzatzea xede duen ekimen zabalago baten barruan gauzatu da.

Mikel Jauregi: “deskarbonizazio adimentsuaren aldeko apustua egiten dugu, eta bide desberdinetatik hel gaitezke horretara”
Sailburuak adierazi duenez, Euskadi, azken hilabeteotan, ahalegintzen ari da bertako industriak eta bertan ezarri nahi diren enpresa-proiektu berriek eskatzen duten potentzia lortzen

Euskal enpresek Bogotako hiri-eraldaketari lotutako aukerak esploratu dituzte
Jardunaldian azpiegituretan espezializatutako hamar euskal enpresak parte hartu zuten, Kolonbiako hiriburuari soluzio teknologikoak eskaintzeko asmoz.

Bizitegi-jabeen komunitateetako instalazio elektriko zaharrak berritzeko inbertsioetarako laguntza-programa
EEEren programa Deskarboniza programaren parte da

Energia berriztagarrien bidez autokontsumorako energia elektrikoa sortzeko eta kontsumo termikoak elektrifikatzeko laguntza-programa
EEEren programa Deskarboniza programaren parte da

Horizon Europe 2025: 7.300 milioi euro enpresa berrikuntza bultzatzeko Europan
SPRI-ren eskutik, EEN sarearen euskal nodoaren koordinatzaileak garen aldetik, euskal enpresei Horizon Europe programan parte hartzen laguntzen diegu. Enterprise Europe Network (EEN) Europako sare bat da, ETEen hazkundea eta nazioartekotzea bultzatzen duena

Global Training bekak kudeatuko dituzten erakunde laguntzaileen bila ari gara
Erakunde bakoitzak 50 eta 80 beka arteko eskaintza aurkeztu ahal izango du graduko unibertsitate-titulua edo goi mailako lanbide-heziketako titulazioa duten gazteentzat

Eusko Jaurlaritzak Euskadiren eta Japoniaren arteko ekonomia- eta enpresa-harremanak estutzen jarraitzen du
Mikel Jauregi sailburua Japoniako Finantza ministrordearekin bildu da, eta erakundeen, ekonomiaren eta enpresen arloko zenbait topaketatan parte hartu du, Euskadiren eta Japoniaren arteko harremanak sendotze aldera.

BEINT bekek ehun hautagai baino gehiago bildu dituzte azterketa-egunean
Guztira 134 pertsonak (73 emakumek eta 61 gizonek) parte hartu zuten hautaketa-prozesuaren fase honetan

Txosten estrategikoak, euskal enpresa-sareari automobilgintzako berrikuntza globala hurbiltzeko
Basque Trade & Investmentek sektorearen nazioarteko azoka nagusietako bostetan aurkeztu diren produktu eta teknologiei buruzko informazio zehatza jarri du euskal enpresen eskura