“Zahartzaroa, beharrak eta aukerak“: Beatriz Santamaría eta Eider Etxebarria, Bizipoz
Oarsoaldeak doako webinarra antolatu du “Zahartzaroa, beharrak eta aukerak” Bertan, 55 urtetik gorako pertsonen beharrak aztertu dira, eta esperientziak eta ekiteko inspirazioa partekatu dira.
Online topaketa horretan Bizipoz-eko Beatriz Santamaria eta Eider Etxebarria izan dira, Forbes aldizkariak egindako 2018ko ’30 under 30′ zerrendan aukeratutako emakume ekintzaileak.
Populazioaren zahartzea zilar ekonomia deritzonari bide ematen ari zaio. Adineko helduak azken urteotako eskaeri dinamikoenetako bat bultzatzen ari dira, erronka handia aukera bihurtuz.
Haren beharrek eta lehentasunek ia sektore guztietan dute eragina, hala nola osasunean eta nutrizioan, aisialdian eta ongizatean, garraioan, etxebizitzan, hezkuntzan … eta, beraz, aukera asko sortzen dituzte jarduera ekonomiko berriak bultzatzeko eta enplegu berria sortzeko.
Beatriz Santamaría eta Eider Etxebarria, ‘Bizipoz’
Gazte ekintzaileak, Forbes aldizkariak hautatuak eta BiziPoz kooperatibaren sortzaileak, adinekoen ahalduntzearen alde ari dira lanean. Egungo errealitateari erantzuten diotenak zahartze aktiborako programak diseinatu eta garatzen dituzte: bizi-itxaropena handitu egiten da, eta pertsonek ondo bizi eta gizartearen parte aktiboa izan nahi dute.
Nortzuk zarete Beatriz Santamaria eta Eider Etxebarria?
BiziPoz kooperatibaren bazkide fundatzaileak gara. Biok helburu bera dugu: Euskadin zahartze aktiboa eta osasuntsua sustatzea, eta horretarako egunero egiten dugu lan.
Hitz egidazue Bizipozen inguruan, zer egiten duzue? norengana jotzen duzue?
Bizipozen adineko pertsonak ahalduntzeko lan egiten dugu. Zahartze aktiborako programak diseinatu eta garatzen ditugu, egungo errealitateari erantzuten diotenak: bizi-itxaropena handitu egiten da, eta pertsonek ondo bizi eta gizartearen parte aktibo izan nahi dute.
Guk posible egiten dugu ikaskuntzak itzultzea, gizarte-partaidetzako proiektuak abian jartzen laguntzen baitugu.
Bizipozen hainbat zerbitzu eskaintzen ditugu, betiere udalerrien edo enpresen errealitateari zuzenduta:
1. Parte-hartze soziala eta zahartze aktiboa sustatzeko programak diseinatzea eta gauzatzea.
2. Hiri lagunkoiak programa garatzea eta udalerrietan ezartzea.
3. Erretirorako trantsizio-programak eta belaunaldien arteko harremanak garatzeko programak.
4. Zahartze aktiboa sustatzeko prestakuntza.
Nola iristen dira zuek bezalako bi neska gazte zilarrezko ekonomiara?
2015ean hasi zen dena, oraindik unibertsitatean geundenean. LEINN gradua amaitzen ari ginen, eta etorkizun batean zer egin nahi genuen pentsatzen. Biei aldez aurretik adineko pertsonekin beste proiektu batean lan egitea gustatu zitzaigun, eta profila gustatu zitzaigunez, adinekoei zein zerbitzu zuzenduta zeuden ikertzea erabaki genuen, aseturik ez zegoen beharren bati zerbait berria ekar genezakeen ikusteko.
Ikerketa honetan honako hau ikusi genuen: adinekoentzako zuzendutako baliabide ekonomikoek arreta asistentzialean jartzen dute arreta, bai eta ahaleginak eta baliabideak ere, oro har, mendekotasunaren eremuan kokatzen baitira.
Bestalde, lan bizitzan jardunean dauden pertsonengatik kotizatzen dute enpresek. Pertsona horiek gizartean eraginik ez duten profesionaltasun- eta ezagutza-mailak lortzen dituzte; izan ere, erretiroa hartzeko unean, badirudi bizi-ibilbidea amaitzen zaiela.
Azkenik, administrazio publikoek adinekoen elkarteei ematen dieten babesak alderdi logistikoetan (espazioak) jartzen du arreta, baina ez erretiratuen eta pentsiodunen profil berrirako jarduera berriak diseinatzeko eta abian jartzeko tresnak eta ezagutza ematean.
Ikerketa horri esker, aukera ikusi genuen, adinekoen prestakuntzaren eta ahalduntzearen bidez, beren bizitza eta ingurunea kudeatzen duten pertsonak lortzeko, komunitatearentzat modu eraginkorrean eta bete-betean lan egiten dutenak.
Forbes aldizkariak 2018an egindako 30 under 30 zerrendan aukeratuak izan zineten, zer erantzukizun, ezta? Zer suposatu zuen zuentzat?
Oso une garrantzitsua izan zen guretzat. Azken finean, gauzak ondo egiten ari ginela erakusten zigun errekonozimendu bat zen. Egindako ahalegin guztiak bere gizarte-saria zuela. Hala ere, gure helburua beti izan da adineko pertsonen ahalduntzea sustatzea, horregatik, argi genuen ez genuela fokua galdu behar sariagatik, eta gurea egiten jarraitu behar genuela, jasotako saria alde batera utzita.
Zuen ustez, zein da Bizipozen balio diferentziala?
Argi daukagu: gertutasuna, profesionaltasuna eta egokitzapena.
Ba al dago zilarrezko kontzientziarik? Nola sor dezakegu kontzientzia hori?
Gero eta gehiago hitz egiten da horri buruz. Azkenaldian hainbat jardunaldi, kongresu eta ekitaldi daude gaiaren inguruan. Zilarrezko ekonomiari buruzko liburu gehiago ere argitaratzen dira. Hori positiboa da, kontzientzia sortzen ari delako. Alde batetik, enpresak konturatzen ari dira adineko pertsonak merkatu-nitxo garrantzitsua direla, eta profil horretara jotzeko estrategiak aldatzen ari dira. Ondo iruditzen zaigu, betiere pertsona horien beharrak betetzeko baldin bada, eta haiekin pentsatuz, ez beraientzat bakarrik.
Bestalde, ikusten dugu herritarrak, oro har, zilarrezko ekonomia zer den eta horrek sortzen dituen aukerez kontzientziatzea falta dela. Batez ere, adineko pertsonei, ohartu daitezen enpresei eska diezaieketela zer nolako zerbitzuak behar dituzten eta zer baldintzatan eska ditzaketen.
Euskal Herria ekonomia mota horrekin kontzientziatutako lurraldea al da? Eta Oarsoaldea?
Bai, Euskal Herrian hainbat ekintza egiten ari dira biztanleriaren zahartzearekin datozen erronkei irtenbidea emateko. Esaterako, Aldundiek eta Eusko Jaurlaritzak estrategia eta proiektu propioak dituzte martxan.
Gipuzkoako Aldundian, zehazki, Adinberri estrategia dago. Gipuzkoan soilik, 2031n, aurreikusten da biztanleriaren %40k baino gehiagok 55 urte baino gehiago izango dituela. Horregatik, dagoeneko martxan daude Gipuzkoako adineko pertsonengan benetako eragina duten hainbat proiektu.
Oarsoaldean garatzen ari zareten zilarrezko ekonomiaren ekitaldia ere mugimendu horren guztiaren parte da. Horrelako ekintzak funtsezkoak dira biztanleria osoa zahartze aktiboan kontzientziatzen joateko.
Zer helburu eta epe dituzue markatuta?
Gure helburua udalerri eta enpresa gehiagotara iritsi ahal izatea da, hori izango baita adineko, oraingo eta etorkizuneko pertsona gehiagorengana iristeko modua. Gaur egun funtsezkoa den eta etorkizunean izango den arlo horretan sentsibilizatzen jarraitzea.
Udal gehiagok bat egitea adineko pertsonen ahalduntzea sustatzearekin, senior mailako parte-hartze sozialerako espazioak eskainiz, funtsezkoa da guretzat. Ez da hainbeste udalen kopurua, baizik eta lanaren kalitatea eta lan egiten dugunengan dugun eragina. Hor dago gure lanaren gakoa.
Bestalde, enpresetan langileak erretiroa hartzeko presta ditzaten sentsibilizatzen jarraitzea ez da lan erraza, gaur egun dagoen ezjakintasunagatik. Biharko egunean, ordea, irmoki uste dugu edozein enpresaren barruan funtsezko eta oinarrizko prestakuntza izango dela.
Zein da ekonomia mota hori garatzeko duzuen erronkarik handiena?
Udalak eta enpresak gizartean duten rol garrantzitsuaz kontzientziatzea. Ikusarazi behar zaie haien laguntza eta lankidetza funtsezkoa dela biztanleria zahartzeko.
Zerk eta nork inspiratzen zaituzte?
Inspiratu baino gehiago, motibatu eta egiten dugunarekin jarraitzera bultzatzen gaituzten pertsonak adinekoak pertsonak dira, gure programetan zehazki parte hartzen dutenak.
Oso profil eskertua da, eta zure lana ondo egiten ez baduzu, inork aurretik egin ez duen moduan eskertzen dizute. Hori da gure eguneroko lanean dugun motorrik handiena eta onena.
Ideia bat dut, eta ez dut nire proiektua bihurtzeko eta nire kontura jartzeko pausoa ematen, nola saiatuko zinatekete konbentzitzen?
Hasteko, guk ez dugu inor animatu nahi hain garrantzitsua den jauzi hau ematera, hausnarketa sakon eta garrantzitsurik gabe. Azkenean, erabaki pertsonala da, eta eragina du garatu nahi duzun lan-esparruan. Gainera, ekitea oso gauza polit eta erraz bat bezala ikusia dago, baina gogorra ere bada, eta une zailak daude.
Gure esperientziatik, jendea animatu dezakegu buruan dituzten ideia horiek probatzera. Baina, papergintzaren eta burokraziaren igerilekura bota aurretik, ideia testatzea gomendatzen dugu, publiko objektiboarekin batez ere. Hau da, targeta ondo definitzea, zure bezeroa izango den publikoa, eta haiekin testatzea.
Zergatik animatu zarete Oarsoaldea Ekintzailean parte hartzera?
Pentsatu dugu ideia berriak eman genitzakeela esparru horretan lan egiten duten pertsonei, edo inspirazioa eman geniezaiekeela jada zerbait egitea pentsatzen ari direnei. Ideiak eta ezagutza partekatzea garrantzitsua dela uste dugu, harreman sarea zabaltzeaz gain. Gainera, inoiz ez da jakiten non sortuko diren kolaborazio berriak. Han itxarongo zaituztegu!
Online topaketa hau Oarsoaldea Ekintzailea ekimenaren barruan kokatzen da. Ekimen hau Oarsoaldeako pertsonen eta enpresen artean ekintzailetza sustatzeko jardunaldi inspiratzaileak osatzen duten programa bat da.
Lotutako albisteak
Alterity, robotika mugikorrarentzat eta mugikortasun elektriko arinarentzat bateriak fabrikatzen dituen enpresa bizkaitarra
Elkarteak SPRI taldearen nazioartekotze-programaren laguntza bat jaso du, eta bezeroak ditu jada Italian, Suitzan eta Herbehereetan
Sariki, metrologian liderra den ETEa: “BIND SMEk zure erronketarako soluzioak dituzten startupekin konektatzen zaitu”
Gipuzkoako ETEak 40 urte beteko ditu 2025ean, eta BIND SMEren, Eusko Jaurlaritzak sustatutako eta startupekin berrikuntza irekian jarduteko programaren, 2. edizioan parte hartu zuen
Novaut, blog batetik jaio zen marketplace industrialaren finkapena
Merkatuan bost urte daramatza, eta Arabako enpresak lortu du bere lekua egitea ordezko pieza kritikoen sektoreko erraldoien artean
Rebel Tickets, sarreren birsalmentan iruzurrari eta gehiegizko prezioei aurre egiteko sortutako enpresa bizkaitarra
Gaur egun, beren publikoari baimendutako birsalmenta eskaini nahi dioten jaialdi, kontzertu eta bestelako ekitaldien sustatzaileekin lan egiten du.
EatAmigo, ostalaritzako eskaerak automatizatzeko AA erabiltzen duen tresna
Gipuzkoako enpresak jatetxeekin, ostalaritza kateekin eta elikagai banaketa enpresekin egiten du lan estatu mailan, eta duela gutxi Mexikon lortu du lehen bezeroa.
Lorra, lau hamarkada inguru Bizkaiko nekazaritzako elikagaien kooperatibismoaren funtsezko zutabe gisa
Gaur egun, erakundearen lehentasuna zahartutako sektore honetako erretiroak ordezkatzea da, belaunaldi-erreleboaren bidez.
Surphasek merkatuan parekorik ez duen teknologia garatzen du eta gatzgabetzeko planten eraginkortasuna handitzea lortzen du
Donostiako ETEak, Europako Batzordearen 2,5 milioiko dirulaguntza lortuta, iragazkien egoera aurreikusten du denbora errealean; hala, geldialdi teknikoen % 60 murrizten du
Kimaiwi: “Gure proposamen teknologikoa balioztatzean eta nazioarteko turismo-industriaren aurrean proiektatzean zentratu gara”
Startup arabarrak online irtenbideak garatzen ditu turismo-sektorearentzat, eta hazkunde eta babes handia izan du bere bederatzi hilabeteko bizitzan.
WonderShop, WordPress-erako (“WP”) diseinatutako plugina, online denden jabeei katalogoen kudeaketa errazten die
Garatzen eta merkaturatzen duena WoonderSoft da. Enpresa gipuzkoarrak nazioarteko asmoak ditu eta bere produktuak interesa piztu du beste herrialde batzuetan.
NAW: “Gure abantaila lehiakorra 10 urte bitarteko kirol-oinetako minimalista eskaintzea da”
Silvia Echeverríak, NAWren sortzaileak, oinetako minimalistak postura-osasunean eta garapen biomekanikoan haurtzarotik helduarora arte nola eragin dezakeen azaltzen du.