Sandra Montes: “Leiho bat zabalduko dugu mundura, hondakin bakoitzarentzat leku hoberena lortuz”

2020ko martxoan sortu zen enpresa hau, ETEak birziklatzaileekin harremanetan jarri eta materiala erosteko plataforma teknologiko adimendun bat sortzeko helburuarekin. ScrapAd duela hiru urte sortu zen ideia bat da, eta dagoeneko 40 herrialde baino gehiagotan ditu bezeroak, Eibarren BIC Gipuzkoan lan egiten duen zazpi pertsonako talde batekin. Sandra Montes eta Samuel Ruiz sortzaileekin hitz egin dugu, Toribio Echevarria sarietan enpresa garapenarekin duten konpromisoagatik Eibarko Enpresaren aparteko saria jaso berri baitute.

Trantsizio ekologikoan, dauden baliabideak hobeto erabili behar dira. Zer arazo izan dute enpresek materiala erosteko eta saltzeko prozesuetan?

Birziklatzea sektore tradizional bat izan da duela gutxira arte, tokikoa eta ez oso teknologikoa. Maila globalean transakzioak egiteko potentziala hautematean, prospekzio-lan komertziala egin behar izan dute, bidaia komertzialak, etab… Material hori nork erosi edo saldu dezakeen bilatuz. Oro har, enpresa horiek ETEak dira, eta ahalegin hori oso garrantzitsua da haien egiturarako. Gainera, horrekin kontaktu posibleen datu-basea lortzen dituzte, baina ez dute inoiz berehalako informazioa lortzen: nork duen material jakin bat, munduko ze lekutan, bolumen konkretu batekin eta prezio zehatz batekin.

Zentzu horretan, zer ekarpen egiten die ScrapAD-ek enpresei?

ScrapAdek mundura komunikatzeko leiho bat irekitzen du, hondakin bakoitzarentzat lekurik onena lortuz, eta nagusiki bi arazo konponduz. Lehena, birziklatzaile batentzat birziklatze-ziklo gehiago ez duen hondakin bat, beste batentzat prozesatzeko eta birziklatzeko oso material baliotsua izan daiteke. Horrela, zabortegian utzitako hondakinen kopurua ahalik eta txikiena izatea lortzen da. Bigarrena, birziklatzaileak edozein birziklatzailerekin harremanetan jar daitezkeela maila globalean, zuzenean transakzioak egitea ahalbidetzen, bitartekaririk eta komisiorik gabe.

Birziklapenaren esparru guztietan parte hartzen duzue? Zeintzuk dira ScrapAd erabiltzen duten enpresak?

Bai, birziklapenaren adar guztiak sartzen dira jokoan ScrapAd sisteman, baina, batez ere, industria-hondakinek dute garrantzi handiena. Sortutako bolumenak handiagoak dira eta horrek justifikatzen ditu sor daitezkeen kostuak. Gainera, hondakin metaliko asko sortzen dira, tona bakoitzeko balio ekonomiko oso handia dutenak eta birziklatzaileek esportatzeko edo inportatzeko interes handiagoa izatea eragiten dutenak, kudeaketa- eta logistika-kostuak justifikatuz. ScrapAd-engan konfiantza duten enpresak birziklatzaileak eta galdategiak dira, paper-fabrikak edo kartoi-fabrikak, hondakina berriro lehengai bihurtzen dutenak.

40 herrialde baino gehiagotan lan egiten duzue. Zeintzuk dira?

Gure bezeroak Mexiko, Txina, Vietnam edo Turkia bezalako herrialdeetakoak dira. Arlo horretan, oso garrantzitsua da eskaintzan eta eskarian dauden fluxuak etengabe aztertzea. Izan ere, herrialde bakoitzeko industria-ekoizpenaren arabera aldatzen da fluxu hori. Hau da, une jakin batean Mexikon auto asko ekoizten ari bada eta Europan maila baxuagoa bada, esportazio-joera hara lekualdatzen da. Turkia da txatarra inportatzaile handiena eta Txina metal inportatzaile handiena.

Nola bermatzen duzue materialak horrelako kalitatea izatea?

Materialak bide tradizionaletatik egiaztatzen eta ziurtatzen dira. Hau da, behin birziklatzaileak harremanetan daudenean eta akordio on batera irits daitezkeela uste dutenean, materiala salduko dien zatiari buruzko erreferentziak edo balorazioak bilatzen dituzte, eta materialaren laginak trukatzen dituzte. Transakzioa balio handikoa denean, lekura bidaiatzen dute enpresa ezagutzera edo materialaren karga egiaztatzera.

Gaur egun, materiala eskaintzen duten enpresen eta behar duten enpresen arteko topagunea zarete. Zerbitzuen arloan urrats berriak eman nahi dituzue?

Gaur egungo negozio-eredua hileko harpidetza-eredu bat da. Erabiltzaileei aukera ematen die iragarkiak mugarik gabe argitaratzeko eta beste erabiltzaile batzuekin zuzenean harremanetan jartzeko, bitartekaririk eta komisiorik gabe. Hala ere, ScrapAden helburua zerbitzu osoa eskaintzea da, birziklatzaileek beren bulegoko mahaitik erosi eta saldu ahal izan dezaten: aldeak harremanetan jartzea, azken lekuan materiala egiaztatzea, salgaien, ontzien edo dibisen aseguruak, plataformaren bidezko ordainketa segurua, eta material birziklagarrien salmenta-operazioari atxikitako zerbitzu guztiak.