Etorki, hazkundera eta automatizaziora bideratutako egur-kooperatiba

Bilbo eta Gasteiz arteko AP-68 autobidetik doan edonork zuhaitzez betetako paisaia ikus dezake. Zuhaitz-masa hori, Euskadirentzat birika berdea izateaz gain, industria-jarduera iraunkorrerako lehengaia ere bada: zuraren eraldaketa.

Etorki Mondragon Korporazioaren barruan dagoen kooperatiba bat da, eta 1984tik pinu zura (radiata pinua) zerratzen du, hainbat kalitatetako taulak eta listoiak sortzeko. Taula eta listoi horiek eraikuntzarako, enbalajerako edo altzariaren deribatuetarako bideratuta daude.

Murgan (Araba) kokatuta dago enpresa, eta basogintzako zerbitzu integraletan espezializatutako dibisio bat ere badu, hau da, mendiaren aprobetxamendu integraletik hasten dira eta materialaren entreguarekin bukatzen dute, prozesu osoa egiten dute. Horrez gain, Errioxan ere lantegia badute.

Kooperatibak 70 langile inguru ditu, baso-aprobetxamenduko ekipoez gain, eta beste 80 inguru mendian lanean. Federico Saiz konpainiako gerenteak azaldu duenez, bere jarduera “kuantitatiboki zein kualitatiboki” hazi da azken urteotan, eta “produktu eta prozesu industrial berriak, edo zuraren tratamenduak” gehitu dira, “leku- eta bezero- merkatu berrietan sartzea ahalbidetu digutenak”.

Etorki nazioartean presentzia duen enpresa da. Hurbileko merkatu tradizionalak ez ezik, Afrikako iparraldera ere iristen da, baita Asiako hego-ekialdeko merkatuetara ere. Geografikoki are gehiago ez haztearen eragilea, “lehengaiak hornitzeko zailtasuna da, eta, beraz, ekoizpen-ahalmen txikiagoa” merkatu horietara iristeko, ohiko merkatua hornitu gabe utziz.

Murgak urtero 200.000 tona enbor baino gehiago ebakitzeko gaitasuna du, eta 100.000 metro koadro baino gehiago taula bihur ditzake. Zifra horiek bere jardueren iraunkortasuna azpimarratzen dute. Horregatik ditu ingurumen-ziurtagiri zorrotzenetako batzuk, eta ahaleginak egiten ari da berrikuntzaren arloan.

“Prozesuaren alde produktiboari dagokionez”, adierazi du Saizek, “homogeneoa ez den lehengai batekin lan egiteak, etengabe zura optimizatu eta ondo aprobetxatzen dela bermatuko duen teknologia txertatzera behartzen du”. Era berean, Etorkik lan egiten du “enpresaren balio-kate osoaren interkonexioa hobetzeko prozesuak birdiseinatzen, baso-kudeaketatik bezeroarekiko harremanetaraino. Prozesu horiek guztiak digitalizatzeari ekin diogu, baina horietako askotan oraindik hasi berriak gara “.

Azken urte hau erronka handia izan da, edozein enpresarentzat bezala. Eta are gehiago pandemiaren garaian funtsezkotzat jotako sektore honen kasuan. Arabako kooperatibak behera egin zuen maiatzetik uztailera bitartean, kontsumoak, industria-jarduerak edo turismo-jarduerak behera egin zuelako. “Baina krisi honek zurarekin lan egiten duten enpresei balioa ematea ahalbidetu du”, esan du Federico Saizek, “eta, oro har, jarduera maila onari eutsi ahal izan diogu, baita azpisektore batzuetan ere, pallet esparruan adibidez”.

Federico Saizek oso ondo ezagutzen du sektorea. Izan ere, Baskegur Euskadiko Zuraren Elkarteko presidentea da, balio-kate osoa biltzen duena. Elkarte horren barruan, besteak beste, SOGESA dago, zuraren lehen eraldaketaren elkartea, eta Etorki bertan dago.

“Egurrak etorkizun handia du”

Etorkizunari begira, Etorkik hazkunde iraunkorra planteatzen du, baita prozesuak automatizatzea ere – basoen kudeaketa barne –. Gainera, ekoizpen-ahalmena handitzea ere bere planetan dago, bioekonomiaren esparruan barneratzeaz gain. “Ziur gaude egurrak etorkizun handia duela, eskura dugun baliabide natural, berriztagarri eta jasangarria da, eta bat dator bioekonomiaren estrategiarekin eta klima-aldaketaren aurkako borrokarekin”, azpimarratu du Saizek.

Etorkik “mendien potentzialtasuna ahalik eta gehien aprobetxatu” nahi du, eta, horrez gain, “eraginkorragoak izan eta produktuen aukera zabaldu nahi du, merkatu eta bezero berrietara iritsi ahal izateko, bai eta gure presentzia handitzeko ere. Gainera, presente gauden merkatuetan ere hazi nahi dugu”.

Euskal enpresen nazioarteko proiektuak bultzatzea da SPRI Taldearen helburuetako bat; izan ere, Basque Trade and Investment Nazioartekotzeko Euskal Agentziaren bidez, leihatila bakarraren bidez bere baliabide eta laguntza guztiak jartzen ditu enpresen eskura, sektore eta herrialde desberdinen ezagutza partekatuz.