Plastikoa beharrizan askorako konponbide ezin hobea da. Ostera, planetarentzako arazo larri ere bilakatu da, plastikozko hondakin gehienak ez baitira birziklatzen. Hala, ‘Nantek’-ek industriarako erakargarria eta errentagarria izango den birziklatze-prozesua garatzera ekin dio. Hain da errentagarria, ezen plastikoak erregai bezalako produktu bihurtzeko gai ere den.
Carlos Uragak, startuparen CEO eta fundatzaileak, azaltzen digu nola lortzen duten. Euskal enpresa hau Emprendedor XXI Sarien irabazleen artean dago. Sariketa hauek Eusko Jaurlaritzaren Ekonomiaren Garapen eta Azpiegitura Sailak sustatzen ditu SPRIren bidez.
Plastikozko hondakinak saihestea Ingurunearen Sostengarritasunaren politika publikoen helburu nagusien artean dago. Zeintzuk dira planetaren sostengarritasunerako material honek dakartzan arazo nagusiak?
Gaur egun, plastikoaren egoera uste baino larriagoa da. Zabortegiek hogeita hamar urtean jaso behar luketen plastiko kantitatea hamar edo hamabi urteren buruan jasotzen dute. Zerbait egin beharko da planeta osoan garatzen den plastiko guzti honekin.
Zentzu honetan, nola eragin du COVID-19aren krisiak?
Pandemia honek plastiko are gehiago ekoiztea eragin du. Gizarteak supermerkatuko produktu gehiago kontsumitu ditu eta, gainera, elikagaiak babesteko beharrizan handiagoa da. Honez gain, polipropilenoz sortutako maskara kopuru itzela ekoiztu da. Krisi honek geure prozesuaren efikazia areagotu eta plastiko guzti hau birziklatzeko adore handiagoa eman digu.
Nola sortu zen Nantek aurrera eramateko ideia?
Nanoelementu eta agente erreaktibo zenbait ikertu ostean, plastikoa produktu petrokimiko bihurtzen duen erreakzioak (petrolisia) potentziala zuela ikusi genuen: ondorioz, Nantek sortu genuen. Nanoelementu erreaktibo hauen ikerketa eta garapenean oinarriturik, prozesuaren errendimendua hobetzeko gai ginela ohartu genuen. Hala, industriarako errentagarri bilakatu genezakeen.
Industriarako zuen proposamen hau zertan bereziki nabarmena?
Hondakin plastikoak produktu bilakatzen dituen pirolisiaren prozesua jada existitzen zen. Aldiz, ez du egundo izan behar bezalako errendimendua, eta ez da industriarako konponbideak emateko errentagarria. Gure prozesuak errendimendu hori areagotzen du eta tenperatura baxuagoetan lan egitea ahalbidetzen digu. Honela, etekin gehiago du kostuei dagokienez, eta ondorioz, aplikagarria da gaur egungo industriarako.
Noraino lagun diezaieke zuen konponbideak enpresei? Benetan al da prozesu errentagarria eta aplikagarria industriaren egunerokoan?
Azkenean, ekimen altruista hutsa beharrean, benetako eragina duen birziklapen prozesua egiteko, errentagarria izatea lortu behar duzu. Eta guk errentagarria izatea lortu dugu. Honenbestez, industria nahiz inbertsoreentzat erakargarria ez izateak zekarkigun hesi hori gainditu dugu. Holaxe lortu dugu prozesu hau epe luzerakoa eta eskalagarria izatea.
Zer-nolako bilakabideak lor ditzakezue plastikoaz?
Geure prozesuari esker, plastikoaz lortzen ditugun produktuek balio gehigarria dute industriarentzat. Hala, jatorri fosila ez duten produktu petrokimiko eta erregaiez hornitzen dugu. Ostera, bigarren bizitza duten produktuetan dute jatorria, eta hauexek erabili behar ditu industriak sostengarritasunerako.
Zuen prozesua industrian aplikatzeari dagokionez, zein zailtasun maila du?
Erabiltzen dugun ekipamendua diseinatzean, industriarentzat aplikatzeko erraza izatea izan da gure helburu nagusietako bat. Hau da: bagenekien ezin genuela konponbide konplexuegia garatu, honexegatik unitate modularrak garatu ditugu plastikoaren korronteak dauden guneetan instalatzeko. Unitateok transformatu beharreko material kantitatera egokitzen dira. Konponbide aplikatzen erraza izan behar zuen, eta horixe da lortu duguna.
Europar Batasunaren helmugetako bat ekonomia zirkularrago eta sostengarriagoa da. Nola lagun dezake zuen konponbideak eginbehar honetan?
Benetako ekonomia zirkularra lortzea da gakoetako bat. Produktuaren bizi-zikoa, honen berrerabiltzean, birziklapenean eta balioa handitzean oinarrituz. Nantek-en, ekonomia zirkularraren kontzeptua aplikatzen dugu plastikoaren zikloa erabat itxiz.
Material honen %20a baino gutxiago dabil ekonomia zirkular osoan, eta hauxe da konpondu nahi izan dugun arazoa, errausketa eta zabortegian metatzea saihesteko. Kontua ez da plastikoaren zati bat soilik birziklatzea, prozesua erabat ixtea baino.
Nantek-en ideia mundu osoan instalazioak egitea da, hondakin plastikoak benetan desagerrarazteko teknologia garatuz, material hau ez dezagun etsai izan. Kontrara: erreminta baliagarria bilakatzeko asmoa dugu, ozeanoen hondoan nahiz naturan geratuko ez dena. Jakina, kudeatzen eta haren balioa handitzen jakin behar dugu.
Noizbait plastikorik gabe biziko garela uste duzu?
Galdera oso zabaldua da hori. Pertsonalki, uste dut ez garela plastikorik gabe bizitzera iritsiko. Duela 50 urte hasi zen ekoizten, ororako konponbidea zelakoan. Denborak aurrera egin ahala, ikusi dugu ez dela hala, baina egia da industria askotarako eta erabiltzen ditugun produktu askotarako, plastikoa konponbiderik onena dela.
Berez, arazoa ez da plastikoa, hau gerora nola tratatzen den baizik. Produktu bikaina da, aplikazio askotarako propietate ezin hobeak dituena kostu oso baxuan. Alabaina, haren hondakina zuzenki kudeatzea lortu behar dugu.
Nola lor dezake gizarteak behar bezala kudeatzea? Zein da Administrazioa, enpresen eta gizartearen eginkizuna?
Administrazioak sustatu behar du enpresa publiko eta pribatuak prozesu honetan barneratzea. Gaur egun, konpainia pribatuen artean bada prozesu honetarako kontzientzia, erakunde publikoei esker. Hauxe da jarraitu beharreko dinamika.
Azken batean, enpresa pribatuak bere hondakina kudeatzen jakin behar du. Enpresa publikoek jada egiten dute, baina prozesua hobetu behar dute, eta sektore pribatura hedatu behar da.
Pertsonei dagokienez, plastikoa kudeatzeko, pertsona bakoitzaren kontzientzia ezinbestekoa da. Kontzientzia hau erakunde publikoek eragin behar dute, kontzientziazioa garatzeko beharrezko lanabesak erabiliz. Norbere buruari dagokionez, plastikoak banandu eta dagokien tokira birziklatzera eraman beharko genituzke.
Zergatik aurkeztu zineten EmprendedorXXI Sarietara, eta zer suposatu du zuentzat fase sektoriala irabazteak?
CaixaBanken EmprendedorXXI Sariak belaunaldi berriko proiektuak aintzat hartzen eta indartzen dituzten sariak dira. Caixabank bezalako entitate batek egiten ari garen lana bultzatzea, gure proiektuak etorkizunera begira ibilbidea duela suposatzen du gizartearentzat.
Epaimahaiak erabakia ematean, ez genuen uste irabazle izango ginenik. Agian finalistak, ez ordea, irabazleak. Hortaz, lehian zeuden 1.000 enpresen artean guk saria jasotzea ezusteko atsegina izan zen.
Wake up!-ek Komunikabide eta Sareko Blog desberdinek argitaratutako albisteen hautaketa txiki bat...Leer más
Partekatu
Savvy Data Systems, Syslan deituriko software-injinerutza baten barruko prozesu ekintzaile gisa...Leer más
Partekatu
Bi erakundeek hitzarmen bat izenpetu dute, Donostia Sustapenaren bitartez, biozientzia eta osasun...Leer más
Partekatu
EPowerlabs, Gipuzkoan indartzen ari den injinerutza elektronikoa da. Mugikortasun elektrikoa eta...Leer más
Partekatu
ELUR, mendian pertsonak erreskate eta aurkitzeko lanetan laguntzen duen dispositiboa da, eta gaur...Leer más
PartekatuEguneroko informazioa, jarduera-sektoreka eta intereseko
hartzeko.
ETEentzako, merkatuak dibertsifikatzeko, atzerriko bekak, nazioarteko lizitazioak, itzuli beharrik gabeko dirulaguntzak esportazioak sendotzeko, ezarpenak egiteko laguntzak edo nazioartekotzeko prestakuntza espezifikoa.
Interesgarria, ezta?