Industria deskarbonizazioko proiektuen % 70 energia-eraginkortasunera bideratu dira, Euskadi 2030 Industria Planarekin bat etorriz

• 1.600.000 tona CO₂ gutxiago isurtzea eta lehengaien kontsumoa murriztea aurreikusten da aldi horretan bertan, 555.136 tona hurrengo hamarkadan.

• Industria Planeko “Isuri gutxiago” ardatzaren lehentasuna industria-jarduera deskarbonizatzea da, energía eraginkortasuna hobetuz eta lehiakortasuna hobetuz.

• Programaren helburua da enpresa industrialei eta produktu-prozesu industrialari lotutako zerbitzuei laguntzea, baldin eta ingurumena babesteko maila hobetzen badute, deskarbonizazioaren bidez, beren instalazio produktibo industrialetan eta beraz, berotegi-efektuko gasen emisioak murrizten badituzte.

SPRIk kudeatzen duen Industria, Trantsizio Energetikoa eta Jasangarritasuna Sailaren Deskarbonizazio Industrialeko Programak 59 enpresari egin zien mesede, 22 milioiko inbertsio publikoarekin eta beste 109,9 milioi euroko inbertsio pribatua eragin zuen; horrek, batez beste, 372,8 mila euroko dirulaguntza ekarri du proiektu bakoitzeko.

Onartutako proiektuen % 65 energia-eraginkortasuneko proiektuetara bideratu dira, % 10 elektrifikaziora, % 5 energia-eraginkortasuneko eta elektrifikazioko proiektuetara eta % 20 lehengaien kontsumoa murriztera.

Onuradun nagusiak sektore siderometalurgikoak, kimikoa eta petrokimikoa, energetikoa, galdaketa, zementua, hondakinen balorizazioa, mekanizatzaileak, orea eta papera, aeroespaziala, automobilgintza, farmazeutikoa, meatzaritza, beira eta trenbidea izan dira, besteak beste.

Industria Planak laguntzen tramitazioa arindu eta sinplifikatzeko ezarritako ildoari jarraiki, eta % 131 proiektu gehiago jaso dituen arren, ebaluazio-batzordeak urtebete lehenago baino hogei egun lehenago izapidetu ditu espedienteak. Ebaluatutako proiektuak 155 izan dira eta 67, berriz, 2024koak. Horrek agerian uzten du ekimen honek interes industriala duela.

Industria Planeko Isuria Gutxiago ardatzaren lehen lehentasuna

Euskadi 2030 Industria Plana hiru ardatz estrategikoren (Industria Gehiago, Industria Hobea eta Isuri Gutxiago) eta zeharkako ardatzaren (Desburokratizazioa) gainean eraikitzen da. Ardatz horiek industria-eraldaketaren ikuspegi integrala islatzen dute Europako egungo testuinguruan. Isuri Gutxiago ardatzak egituratzen du Euskadik industria deskarbonizatu eta ingurumenarekin konprometituaren alde egiten duen apustua, lehiakortasunari uko egin gabe, jasangarritasunaren bidez indartzen duela.

Ardatz honen lehenengo lehentasuna industria-jarduera deskarbonizatzea da, lehiakortasuna hobetuz, eta horren barruan kokatzen da laguntza-programa hau. Horretarako, euskal industriak nabarmen murriztu behar ditu berotegi-efektuko gasen isurketak, bideragarritasun ekonomikoa arriskuan jarri gabe. Lehentasun horrek teknologia garbien aplikazioa, prozesuen elektrifikazioa, hidrogeno berdearen erabilera eta energia-eraginkortasuna sustatzen ditu industria-sektore intentsiboetan, jasangarritasuna eta enplegua mantentzea, inbertsioa eta gure enpresen nazioarteko posizionamendua uztartuz.

Lehentasun hori guztiz lerrokatuta dago Itun Berdearen Industria Planarekin, Zero Isuri Garbien Industriaren Legearekin eta Europako hurrengo Clean Industrial Dealekin. Europak deskarbonizatutako industria baten aldeko apustua egiten du, deslokalizatuko ez dena, eta horretarako laguntza tresnak artikulatzen ditu, hala nola estatu-laguntzak, mugako doikuntza-mekanismoak edo diferentziazko kontratuak. Euskadik, industria-eskualde aurreratua den aldetik, aurrea hartu behar dio eta eraldaketa horren buru izan behar du.

Erregaien kontsumoa eta CO₂ isuria 10 urtez murriztea

59 enpresa horiek ekoizpen-instalazioak berotegi-efektuko gas gutxiago sortzen dituzten espazio bihurtzeko prozesuetan hasi dituzten prozesuei esker, 10 urtean erregai energetikoen kontsumoa 533.739 MWh murriztea lortuko da elektrizitatean, 270.958 MWh gas naturalean, 3.379.563 litro gasolioan, 133.546 tona petrolio-koke eta 17.294 tona ikatz-koke. Murrizketa hori, gutxi gorabehera, Euskadiko bizitegi-sektore osoko berotegi-efektuko gasen isurien parekoa izango litzateke urtebetean, edo 10 urte horietan 6 milioi haritzek sortuko lituzketen xurgapenen parekoa.

Hala, Industria Deskarbonizatzeko programari esker, 10 urtean 1.600.000 tonako balioa duten CO₂ isuriak saihestuko dira, eta epe horretan bertan, 555.136 tona lehengai gutxiago kontsumituko dira; horietatik 233.444 tona arrabioa izango lirateke. Bestalde, hondakinen kudeaketa 55.415 tona murriztea lortuko da.

Deskarbonizazio industrialeko programa hau funtsezko tresna da deskarbonizazio adimendunerantz aurrera egiteko, hazkunde ekonomikoa, garapen industriala eta aurrerapen teknologikoak sustatuko dituena. Azken batean, Eusko Jaurlaritza industria-sektorearen eskutik garatzen ari den prozesua da. Gainera, programa horrek jarraipena izango du legegintzaldian zehar, 100 milioi euro guztira (aurrekontua 22 milioi eurokoa izan da 2025ean).

 Industria-deskarbonizazioko programa

Industria-deskarbonizazioko laguntzak enpresek prozesuari hasiera ematera bideratuta daude. Zehazki, hemen:

• Lehendik dagoen ekoizpen-prozesuari zuzenean lotutako makineria erostea.
• Lehendik dagoen produkzio-prozesuan osagai osagarri osagarriak eskuratzea.
• Lehendik dauden ekoizpen-instalazioak hobetzea.
• Oraindik ez dauden establezimendu edo ekoizpen-lerro berriak erostea.
• Berotegi-efektuko gasen emisioak murriztea dakarten proiektuak, hala nola lehengai iraunkor edo bigarren mailako berrien erabilera, industria-hondakinen kudeaketa eta balorizazioa eta gas fluordunen ordezkapena.
• Instalazio elektriko berrietan eta zaharren egokitzapenean inbertitzea, diruz lagun daitekeen jarduketaren ondorioz onar daitekeen gehieneko potentzia handitzeagatik, hala nola: koadroak, transformadoreak, hartuneak, lurrerako hartuneak, korronte-hartuneak, etengailuak, gaintentsioen aurkako babesak, zirkuitulaburrak eta tenperatura-aldaketak, e.a.