Aernnova-k Concorde-ren “oinordeko” den hegazkin supersonikoaren fuselajea diseinatu du
Aerion enpresak Aernova aukeratu du -egoitza Arabako Teknologi Parkean duen enpresa aeronautikoa- erreaktorearen zati kritiko hau garatzeko, zeinak gai izan behar duen 1.700 km/h abiaduran hegan egiteko
Hona hemen proiektu supersoniko baten historia. Negozio-hegazkin bat da, Concorde mitikoaren oinordekoa, eta aeronautikako Aernnova enpresa arabarrak diseinatuko du negozioetarako jet ikusgarri honen fuselaje zentrala. Aerion Supersonic konpainia iparramerikarrak bultzatu du proiektua eta, aurreikuspenen arabera, 2024an hasiko da hegaldi-programa.
AS2 erreaktoreak -horixe da bere izen komertziala- hamabi bidaiarirentzako lekua du eta Mach 1.4 abiaduran egin dezake hegan, hau da, orduko 1.700 km baino gehiago. Aernnova enpresako Harreman Instituzionaletako zuzendari Javier Fernández de Retanak adierazi duenez, muga horiek gainditu ahal izateko, funtsezkoak izango dira konpainia arabarraren talentua eta gaitasuna. Aernnova liderra da aireko egituren diseinu eta fabrikazioan, 4.700dik gora langile ditu eta lanean ari da Espainian, Mexikon eta Brasilen.
Elite ekonomiko eta enpresarialentzako proiektu esklusibo bat al da hau?
Proiektuaren helburuetako bat da hain garesti ez izatea. Egia da business jet bat dela, eta tarifak hegaldi arruntenak baino garestiagoak izango direla, baina ez dira izango garai batean Concorde hegazkinak jartzen zituenen parekoak. Zentzu horretan, hegazkin hau askoz merkeago izatea nahi dugu.
Zergatik uste duzu zuen esku utzi duela AerionSupersonic enpresak fuselaje zentrala bezalako zati garrantzitsu bat?
Jakinarazpen batean adierazi zutenez, gure ibilbidea izan zen gu aukeratzeko arrazoietako bat. Kaudimen handiko enpresa gara gure sektorean, ingeniaritza eta kalitate arloetan ezarri ditugun estandarrei esker; espezialistak gara gauza zailak egiten, eta oso onak gara, orobat, material konposatuen garapenean. Uste dut arrazoi horiek guztiek eragina izan dutela gu erreferentetzat hartzeko.
Zein fasetan dago zuen parte-hartzea?
Dagoeneko lanean ari gara, hogei bat laguneko lantaldearekin Zamudioko Teknologi Parkean, eta beste senior talde batekin Miñaoko bulegoan (Arabako Teknologi Parkean). Oso talentu ona da eta bertakoa gainera, hau da, gure inguruko ingeniaritzetan bildutakoa (Bilbo, Gasteiz…).
Esan liteke AS2 dela Concorde ikonikoaren oinordekoa? Proiektu hark ez zuen esperotako arrakastarik izan hainbat arrazoigatik, zergatik uste duzu lortuko duela honek?
Proiektu hau ere hegazkin supersoniko bat izango da, baina kontzeptua desberdina da Concorde izan zenarekin alderatuta; hegazkin hura duela ia 50 urte diseinatu zen eta edukiera handiagoa zuen, 50 bidaiarirainokoa. Esan beharrik ez dago teknologiak izugarri aurreratu duela harrezkero, AS2 modeloan ikusten den moduan. Material desberdinak izango ditu eta, esan bezala, modu oso desberdinean eraikiko da: oso gutxi kontsumituko du, txikiagoa izango da (12-14 bidaiari) eta, batik bat, askoz zarata gutxiago egingo du. Hori oso garrantzitsua da abiazio supersonikoaren arloan, eta arazo handi bat izan zen Concorde modeloarentzat. Zentzu horretan, AS2 modeloa bereziki eraikita dago soinua arazo bat izan ez dadin.
Horrelako jet batek zenbat denbora beharko luke Foronda-New York arteko bidaia egiteko?
Atlantikoa gurutzatzeko zazpi bat ordu behar badira batez beste, AS2 modeloak lau orduan egingo luke ibilbidea, Forondako pistatik bertatik aireratuta.
Zuen arabera, 2019a urte ona izan zen Aernnova enpresarentzat, hainbat erosketa egin dituzuelarik Txina, Ingalaterra eta Estatu Batuetan. Egon behar duzuen tokian al zaudete?
Saiatzen gara behinik behin, eta nik baietz esango nuke, une honetan egon behar dugun tokian gaudela. Badaukagu ibilbide-orri bat, Boeing nahiz Airbus enpresen proiektu berrietan parte hartzen jarraitu nahi dugu eta, batez ere, apustu sendoa egin nahi dugu nazioartekotzeko. Zentzu horretan, joan den urrian egin genuen gure azken erosketa. General Electric Aviation aireko egituren negozio unitatea erosi genuen Hamble hirian (Erresuma Batua) eta, horri esker, Erresuma Batuan dugun fakturazioa handitu ahal izango dugu 200 milioi eurora iritsi arte.
Txinako aeronautika zergatik ez da hasi zuzenean sektorean lehiatzen Boeing eta Airbus bezalako enpresen ondoan?
Momentuz gure bezeroei laguntzeko bakarrik gaude Txinan. Airbus eta Boeing enpresek eskaera-zorro oso garrantzitsua dute herrialde hartan, eta eurek eskatzen digute laguntzeko. Hegazkinen fabrikazioko merkatuak bere ibilbidea egingo du Txinan, ez dago zalantzarik, baina ez da izango prozesu azkarra. Denbora beharko da horretarako, baina iritsiko da, uste baino lehenago gainera. Horregatik, prest egon behar dugu.
Epe laburrean ikusiko al dugu hegazkin elektrikorik?
Badaude helburu hori lortu nahi duten hainbat programa, besteak beste, Europar Batasunak bultzatutako Clean sky (zeru garbia ingelesez) aeronautika sektoreko I+G-rekin lotutako programa garrantzitsuena. Bere esparru ugarietako batean parte hartzen ari gara, hegazkin elektrikoena delarik horietako bat. Kasu honetan, lau motorreko hegazkin arrunt baten prototipoa garatu nahi da; motorretako bat elektrikoa izango da eta asmoa da ikerketak aurrera egin dezala, ikusteko nola lan egiten duen prototipo horrek. Baina ezin dut ziurtatu uste baino lehen hegazkin elektrikoak ikusiko ditugunik zeruan. Uste dut lehenago iritsiko direla modelo hibridoak, apustu hori ez baita izango auto elektrikoarena bezain azkarra.
Lotutako albisteak
HIMUGI proiektuak mugikortasunean eta garraioan aplikazioak dituen hidrogeno-propultsio sistema bat lortu nahi du
Euskal erakundeen arteko partaidetza eta lankidetza handia du, eta SPRIren Hazitek programaren laguntza ekonomikoa jaso du.
Ceit zentro teknologikoak 300 enplegu baino gehiago sortzen dituzten 20 spin-off sustatu ditu eta 30 M € inguruko inbertsioa ekarri dute
Mikel Jauregi sailburuak Ceit bisitatu du, ikerketa aplikatuko eta teknologia enpresara transferitzeko erreferentziazko zentro teknologikoa
Infinite proiektuak kontakturik gabe monitorizatzen du egitura aeronautikoen bizi-zikloa
Ideko zentro teknologikoak gidatutako proiektu europar honek mikrohariak erabiltzen ditu karbono-zuntzen egituren egoera kontrolatzeko, haien kalitatea ziurtatzeko, piezak sentsore kableatuekin hornitu beharrik gabe.
Vaillant Groupek aire-ur bero bonba berri bat merkaturatu du, eraginkorragoa eta zarata-mailak murrizten dituena
Behin Split proiektua amaituta, Europako merkatuan makinak merkaturatzen hasi da, eta 30.000 salmenta izatea aurreikusten du. SPRI Taldearen Hazitek Laguntza Programaren babesa jaso du.
Sintop proiektuak saldu osteko kudeaketa optimizatu du etxebizitzen eraikuntzan
Construcciones Olabarri buru dela, plataforma adimendun bat garatu da obrak denbora errealean amaitu direnean gorabeherak erregistratzeko. Ekimenak SPRI Taldearen Hazitek Laguntza Programaren babesa jaso du.
Hazitek proiektu batek Hesteetako Gaixotasun Inflamatoriorako diagnostiko-sistema eta terapia berriak garatu ditu
HANTURA, Faes Farma buru duela, sendagai berriak, gaixotasunaren tratamendurako alternatiba terapeutiko berrien garapenean egindako aurrerapenak eta pazienteen zaintza asistentziala hobetzeko tresna digitalak lortu ditu.
Tamag mikroteknologietan erreferente bihurtu nahi da nazioartean
Donostiako mikroETEak produktu berrien garapenari eta mikrohari amorfo magnetikoen elaborazioari aplikatutako I+Gn zentratzen du bere jarduera.
Teknikerrek errepideen mantentze adimenduna bultzatzen du teknologia robotiko aurreratuaren bidez
Zentro teknologikoak errepideak diseinatzeko, eraikitzeko eta mantentzeko teknologia robotikoak eta automatizazio adimendunak hornitzeko lanak gidatu ditu Europako Omicron proiektuan.
Robtwin proiektuak fabrikazio aurreratuaren aldeko apustua egin du automobilgintza-sektorean
Ingematek biki digitalaren kontzeptu aurreratu berri bat inplementatzen duen tresna bat garatu du, eta SPRI Taldearen Hazitek Laguntza Programaren babesa jaso du.
EKOHOOD, garraioen ontziratzeko soluzio jasangarria
Plastigaur buru duen proiektuaren helburua da kontsumo osteko material birziklatuarekin film-sorta berri bat sortzea hirugarren mailako packaging-erako. SPRI Taldearen Hazitek Laguntza Programaren babesa izan du.