ERIS, makina-erremintaren produkzioa hobetzeko plataforma
Zitu enpresa gipuzkoarrak software bat garatu du makinen datuak eraginkortasunez atzemateko kontrol numerikoa erabiliz
Zitu konpainia -2002an Donostian sortua- ezagun egin zen IKTen sektorean, Euskadiko elkarte gastronomiko askok ezarri zuten kudeaketarako software bat garatu ostean. Handik urte batzuetara, enpresako estrategia berrorientatu du eta 4.0 Industrian eta eraldaketa digitalean zentratu da. Hala, Geminis-Goratu fabrikatzailearekin batera eta Eusko Jaurlaritzaren Hazitek programaren laguntzarekin, makina-erremintarako ERIS plataforma sortu du. Ivan Mateosek, Zituko zuzendari komertzialak, ERISi buruzko xehetasun gehiago eman dizkigu.
Nola azaltzen diezue zuen bezeroei zer den ERIS?
ERIS makina-erremintaren datuak automatikoki eta kontrol numerikoa erabiliz atzemateko sistema bat da, zeinari esker makinaren exekuzio-datu errealak eskuratu baitaitezke saretik eta PLCrik gabe. Kontrol numerikoko exekuzio seinaleak atzematen ditugu eta seinale guztiak interpretatzen ditugu, gainera, datu horiek oso azkar eskuratzen dira. Gure lehiakideen produktu gehienak PLCen bitartez (kontrol numerikoa interpretatzeko sistemak) konektatzen dira makina-erremintara, eta guk zuzenean eskuratzen dugu informazio hori kontrol numerikotik.
Nolako informazioa bildu daiteke zuen plataformaren bitartez?
Atzematen ditugu prozesuen hasiera eta amaierak, geldialdiak, alarmak, mantenimenduak, prestatzen ari diren sistemak, potentziometroen informazioa, tenperatura… Hasieran, ERIS makina-erremintaren sektoreko enpresetara zuzendua zegoen, makinen portaera ezagutzeko, baina produktua eboluzionatzen joan da, eta orain balio du multikontrol numerikoa duen mekanizatuko edozein lantegi kudeatzeko. Gure plataformak kontrol numeriko desberdinak dituen mekanizatuko lantegi bateko produkzioa neurtzen du. Oro har, makina bakoitzak datuak atzemateko sistema propio bat izaten du, baina gure plataforma independentea da, kontrol desberdinetara konektatzen da eta gai da lantegi bateko mekanizatu-zentro guztietako produkzioa kontrolatzeko.
Zeintzuk dira ERISen abantailak beste sistema batzuekin alderatuta?
Badaude lantegian datuak atzemateko beste sistema batzuk (MES), langilearen parte-hartzea behar dutenak. Gure ezagutzagatik eta gure bezeroek esaten digutenagatik, pentsatzen dugu sistema horiek ez direla erabat zehatzak, eta % 10 eta % 15 bitarteko desbideratzeak gertatzen direla datuak atzematean, pertsonaren araberakoak direlako eta pertsona ez delako guztiz zehatza. Makina batean % 10eko desbideratzea badugu, eta martxan badago urte osoan bi txandatan, urtean 200-300 orduko desbideratzea gerta liteke makina bakoitzeko. Hala, 10 makina dauzkan lantegi batean, desbideratzea 2.000-3.000 ordukoa izango litzateke, eta denbora horretan ez genuke informazio zehatzik izango makinen funtzionamenduari buruz. Beraz, hartzen diren erabakiak informazio ez-zehatz batean oinarritzen badira, ekintzak ere ez-eraginkorrak izango dira. Gure datuak atzemateko sistemak denbora errealean funtzionatzen du. Behin datu errealak eskuartean izanik, erabaki errealak har ditzakezu alor hauetan: plangintza, kostuak, lan-karga, e.a. Askotan iruditzen zaigu arazoa direla kostuak, plangintza edo langileak, eta ez gara ohartzen benetako arazoa beste bat dela, hau da, ez garela ari datu zehatzak erabiltzen, datu horiek atzemateko sistemak ez direlako eraginkorrak.
Nola eboluzionatu du ERISek eraldaketa digitalaren erronka berriei aurre egiteko?
ERIS mekanizatuko enpresentzako edo mekanizatuko lantegiak dituzten fabrikatzaileentzako produktu espezifiko bat da. Eta hori abantaila bat da, zeren eta lantegi batean neurrira eginiko garapenak badituzte ere, bezero desberdinen bitartez sar daitezke ERISen. Mantenimendu prediktiboarekin nahiz kontrol jarraibideekin lotutako hainbat produktu garatu ditugu, eta tresna eta tresnerien biltegi adimendunekin konektatzen ari gara. Mekanizatuko modulu espezifiko desberdinak landu ditugu, eta orain lanean ari gara plastikoaren injekzio-lantegietan atzematen diren datuak digitalizatzeko, bai eta laser bidezko ebaketa-makinen produkzioko datuak atzemateko. Bestalde, inprimaketa gehigarriko roboten informazioa atzematen hasiko gara aurten. Azkenean, gure plataformak aukera ematen du kontrol numerikoak emititutako seinaleak irakurri eta interpretatzeko, eta informazioa produkziora eramateko. Informazio hori eraman dezakegu bezeroaren ERP edo CAD-CAM sistemetara, eta horrela OEE kalkulatu (Overall Equipment Effectiveness edo Produkzio-ekipoen Eraginkortasun Globala). Gure helburua da jakitea zein den makinaren erabateko disponibilitatea, zenbat lan egin duen eta zergatik ez den eraginkorra, aurreikusitako errendimendua alderatzea errendimendu errealarekin eta, azkenik, kalkulatzea pieza bat behin baino gehiagotan errepasatu behar izan den ala ez. Hiru parametro horiekin denbora errealean neurtu dezakegu lantegiaren eta makinen errendimendua.
Euskal ETEak prest daude horrelako konponbideak inplementatzeko?
Errealitate desberdinak daude. Ikusten dugu enpresek badutela kezka bat, eta badakitela ez-eraginkortasun maila handia dutela: makinak, arrazoi desberdinengatik, geldirik daude, ez dute produzitzen eta ez daukate izan behar luketen errentagarritasuna. Oro har, enpresek nahiko jarrera irekia dute, baina batzuek uste dute ez dela une egokiena, eta beste batzuek aitortzen dute horrelako sistema bat ezarri beharko dutela lehenago edo beranduago. Gure kasuan, Industria Digitala bezalako programak martxan jarri izanari esker, gure softwarea instalatu dugu 15 enpresatan, eta aurreikusten dugu aurten Euskadiko beste 30 lantegi ingurutan instalatuko dugula. ERIS instalatzeko laguntza eskaera bat aurkeztu duten enpresen % 90ek SPRIren Renove Industria 4.0 laguntzak jaso dituzte. Izan ere, ERISek ez ditu soilik makina baten datuak atzematen; datuak atzemateaz gain, lantegiko produkzioa monitorizatzen eta kontrolatzen du. Zentzu horretan, oso gustura gaude eta enpresek nahiko jarrera irekia dute.
Dena den, gure helburua ez da soilik softwarea merkaturatzea, baizik eta enpresei laguntzea, datu errealak denbora errealean lortuz, aukera izan dezaten eraginkortasun-ezak aztertzeko eta arazoak konponduko dituzten ekintzak martxan jartzeko.
Zeintzuk dira ERISen eta Zituren erronkak enpresa gisa?
Gure Plan Estrategikoan helburutzat dugu negozioa Espainia osora eta atzerrira ere zabaltzea, baina beti kontuan izanik Euskadi dela gure lehentasunezko segmentua, mekanizatuko eta makina-erreminta arloko enpresen portzentaje handi bat hemen dagoelako, eta guretzat errazagoa delako zerbitzua Euskadin eskaintzea.
Produktuari dagokionez, lehen esan bezala, lortu nahi duguna da ERIS ez zuzentzea soilik makina-erremintaren sektorera, baizik eta baita ere beste batzuetara, adibidez, plastikoaren injekziora, fabrikazio gehigarrira eta laser bidezko ebaketara.
