Txostena: Kanadako trenbide-merkatua
Elektrifikazioak eta sarearen hedapenak Kanadako trenbide-sektorearen eraldaketa adierazten dute
79 orrialdeko argitalpen hau Kanadako tren-sektorea eraldatzen ari den une batean iritsi da, eta aldaketa horren arrazoiak honako hauek dira: merkantzia-bolumenaren igoera, mugaz gaindiko merkataritzaren hazkundea, deskarbonizazio-helburuak eta eskala handiko inbertsio publikoak. Elementu horiek ardatz estrategiko bihurtzen dute herrialdeko trenbide-sistema, bai hornikuntza-kate nazionaletarako, bai nazioarteko logistikarako, batez ere Estatu Batuekiko eta Mexikorekiko.
Deskargatu hemen txostena.
Kanadak merkatu egonkorra eta irekia eskaintzen du, berrikuntza-eskaria gero eta handiagoarekin
Dinamika horiei buruzko ikuspegi zehatza emateko eta euskal enpresei aukerak identifikatzen laguntzeko, BasqueTrade-k egin duen txostenak industriaren, merkatuaren eta balio kateen panorama aztertzen du, bai eta kanpo merkataritza, azpiegiturak, merkaturako sarbidea eta sektorearentzako aukera nagusiak ere.
Inbertsioa berrikuntza-azpiegituretan eta -motorretan
Merkatua Canadian National (CN) eta Canadian Pacific Kansas City (CPKC) merkantzia-operadore handiek menderatzen dute, eta bidaiarientzako zerbitzu publikoen eta linea laburreko operadoreen sare batekin osatzen da; horrek distantzia luzeko garraioaren eta eskualdeko mugikortasunaren arteko konbinazioa islatzen du. Eskari gero eta handiagoari erantzuteko eta sarea modernizatzeko, 2030era arte 50.000 eta 60.000 milioi dolar arteko inbertsioa egitea aurreikusten da AEBko azpiegituretan, 1.000 kilometro baino gehiagoko elektrifikazioarekin eta material gurpildunean 10.000 eta 12.000 milioi arteko inbertsioa eginda. 2023an soilik, azpiegituretan egindako gastua 2.100 milioi dolarretik gorakoa izan zen, eta horrek agerian utzi zuen sistema berritzeko eta hedatzeko joera iraunkorra.
Ekimen garrantzitsuenen artean abiadura handiko ALTO trenbide-korridorea dago, Quebec eta Toronto lotuko dituena, eta Kanadako historian azpiegituretan egin den inbertsiorik handiena da. Proiektu horrek, bidaiarien eta salgaien mugikortasuna eraldatzeaz gain, material ibiltariaren, elektrifikazioaren eta sistemen integrazioaren eskaera gero eta handiagoa aurreikusten du, Kanadako trenbide sektorearen etorkizuneko norabidea erakutsiz.
Deskarbonizazioa eta aldaketa teknologikoak
Operadoreak energia-eraginkortasuneko teknologietan inbertitzen ari dira
Isuriak murriztea lehentasun bihurtzen ari da alderdi interesdunentzat, publiko zein pribatuentzat. Gaur egun, Kanadako sare nazionaleko 129 kilometro baino ez daude elektrifikatuta, baina GO Expansion eta ALTO proiektu handiek eragiketa garbiagoetarako aldaketa dakarte. Horrez gain, operadoreak hidrogenozko tren-makinak eta bateriadun tren-makina elektrikoak probatzen eta energia-eraginkortasuneko teknologietan inbertitzen ari dira.
Ahalegin horiek aukera berriak irekitzen ari dira isuri baxuen propultsioa, mantentze sistema digitalak eta azpiegitura energetikoak eskaintzen dituzten enpresentzat.
Inportazioekiko mendekotasun handia
Diesel motorrak, seinaleztapen sistemak, gurpildun materialaren piezak, trenbide-materiala eta elektrifikazio osagaiak inportatzen du Kanadak
Kanadako trenbidearen balio-katea ondo garatuta dago, eta ingeniaritza- eta aholkularitza-gaitasun sendoak ditu. Hala ere, neurri handi batean, inportatutako osagaien eta sistemen mende jarraitzen du.
2023an eta 2024an, trenbidearekin lotutako inportazioak 5.400 milioi dolar USD ingurura iritsi ziren, eta esportazioak, berriz, 1.100 milioi dolar USDra baino ez, eta horrek 4.000 milioi dolarretik gorako defizit komertziala ekarri zuen. Inportazio nagusiak diesel motorrak, seinaleztapen sistemak, gurpildun materialaren piezak, trenbide-materiala eta elektrifikazio osagaiak dira, gehienak Estatu Batuetakoak, Txinakoak, Mexikokoak eta Alemaniakoak.
Desoreka komertzial horrek agerian uzten ditu fabrikazio nazionalaren egiturazko gabeziak, eta aukera handiak sortzen ditu nazioarteko hornitzaileentzat.
Balio-katea
Kanadako trenbide-azpiegitura pribatizatuta eta bertikalki integratuta dago neurri handi batean
CNk eta CPKCk beren sareak izan eta ustiatzen dituzte, eta elkarrekin sistema nazionalaren zati handiena ordezkatzen dute. Salgaien trenbide horiek dute beren azpiegitura mantentzearen ardura, bai eta akordio negoziatuen bidez bidaiarien zerbitzuei sarbidea ematearena ere. Bidaiarien trenbide publikoak, hala nola VIA Rail eta Metrolinx bezalako eskualdeko garraio-agentziak, azpiegitura horren mende daude beren zerbitzuak emateko. Agintari publikoek ezartzen dituzte segurtasun, sarbide eta ingurumen arauak, baina merkatuaren jarduera batez ere operadore pribatuek bultzatzen dute.
Salgaien segmentua oso kontzentratuta dago CN eta CPKCren inguruan; bidaiarien sektoreak, aldiz, funts federalekin eta probintzialekin finantzatutako operadoreen nahasketa bat barne hartzen du. Kontratista, fabrikatzaile eta ingeniaritza-enpresen sare zabal batek laguntzen du sistemen mantentze-lanetan, eguneratzeetan eta berrikuntzan.
Merkatu-aukerak euskal enpresentzat
Kanadako euskal enpresentzako negozio-aukera batzuk CNk eta CPKCk abiarazitako kontratazio-prozesuei lotuta daude. Lizitazio horiek batez ere salgaien garraio-proiektuei buruzkoak dira. Enpresa pribatuak diren aldetik, ez daude erakunde publikoen gardentasun- eta argitalpen-baldintza berei lotuta, eta horrek zaildu egiten du hurrengo proiektuak eta hornitzaileen deialdiak identifikatzea. Oztopo hori gainditzeko, oso gomendagarria da euskal enpresek Kanadako tokiko agente edo laguntzaile batekin lan egitea. Tokiko presentzia bat lagungarria izan daiteke harremanak ezartzeko eta erabakiak hartzeko arduradun nagusienganako sarbide zuzena izateko.
Aldiz, bidaiarien trenbide-sektoreak aukera eskuragarriagoak eskaintzen ditu kontratazio publikoko arauei esker. VIA Rail Kanadako Estatuaren jabetzako bidaiari-operadoreak lizitazioak argitaratzen ditu kontratazio publikoko araudiaren arabera. Europar Batasunaren eta Kanadaren arteko Ekonomia eta Merkataritza Akordio Globalaren (CETA) arabera, Europako enpresek, Euskadikoak barne, lizitazio publikoetan parte har dezakete, maila federalean, probintziakoan eta udalekoan. Aukera horiek gardentasun, segurtasun juridiko eta tratu-berdintasun handiagoa eskaintzen dute, salbuespen batzuk aplika daitezkeen arren. Tokiko bazkide bat izateak abantaila izaten jarraitzen du kontratu publikoak lizitatzeko orduan. Horretarako laguntza behar baduzu, Elkartu programa kontsultatzea gomendatzen dizugu. Programa horrek nazioartekotze jarduerak kooperazioan finantzatzen ditu, besteak beste, nazioarteko lizitazioetarako eskaintzen kudeaketa eta prestakuntzarekin lotutako gastuak.
Euskal enpresek zeregin estrategikoa izan dezakete Kanadako trenbideen modernizazioan.
Kanadak garraio ekologikoagoa lortzeko bidean aurrera egin ahala, gero eta lehentasun handiagoa ematen zaio trenari, ingurumen-inpaktu txikiagoa baitu errepideko eta aireko garraioarekin alderatuta. Aldaketa hori inbertsio handiak bultzatzen ari da trenbide-azpiegituretan, bai modernizatzeko, bai handitzeko, eta, hala, gero eta proiektu-zorro handiagoa sortzen ari da. Potentzial handieneko probintziak Ontario, Britainiar Columbia, Alberta eta Quebec dira, jarduera ekonomikoaren gune nagusiak eta inportatutako ondasun eta zerbitzuen helmuga nagusiak direnak.
Kanadako gobernuaren azpiegitura-plan berrietan, trenbide-korridoreen proiektu handien iragarkietan eta erakunde publikoen zein tren-operadore pribatuen egungo kapital-gastuaren joeretan oinarrituta, azpiegituretan 50.000-60.000 milioi dolar USD inbertitzea (1.000 km baino gehiagoko elektrifikazioa barne) eta gurpildun materialean 10.000-12.000 milioi dolar USD inbertitzea aurreikusten dugu 2030era arte.
Euskal enpresentzat, Kanadak merkatu egonkorra eta irekia eskaintzen du, berrikuntza-eskaria gero eta handiagoarekin. Sartzeko estrategien barruan, tokiko jatorrizko ekipoen fabrikatzaileekin elkarteak egitea, lizitazio publikoak eta lehentasun nazionalekin (hala nola iraunkortasuna, segurtasuna eta hazkunde intermodala) lerrokatzea sar daitezke. Posizionamendu egokiarekin, euskal enpresek zeregin estrategikoa izan dezakete Kanadako trenbideen modernizazioan.
Nazioartekotzeko laguntzez gain, BasqueTrade-k aholkularitza pertsonalizatua eskaintzen du Montreal hirian duen bulegoaren bidez, herrialdean ezarrita dauden edo negozioa hedatzeko interesa duten enpresei orientazioa eta laguntza emateko.
Hemen ere deskargatu dezakezu .
Zerikusia duten beste txosten batzuk:
