Berrikuntzaren Erosketa Publikoa

Berrikuntzaren Erosketa Publikoa (BEP) berrikuntza sustatzeko administrazio-jarduera bat da, helburutzat duena merkatu berritzaile berrien garapena bultzatzea eskaeraren aldetik, kontratazio publikoa tresna gisa erabiliz. BEP erabiltzen da erakunde publiko batek, egungo edo etorkizuneko premia bat asetzeko xedez, produktu edo sistema berritzaile bat behar duenean konponbide bat aurkitzeko eta konponbide hori ezin denean antzeman erosketa-prozesu arrunt baten bidez.

Erosketa Publiko batean operatzaile ekonomikoek merkatuan ongi errotutako konponbideak aurkezten dizkiote Administrazioari, beraz, ez dago konponbide horren inguruko inolako ikerketa edo garapenik.
Aldiz, BEPa lagungarri da Administrazio Publikoak erosketa adimendunak egin ditzan, bere emaitzak, konponbideak eta/edo zerbitzuak hobetuz I+G+B-ren onuren bidez, eta, aldi berean, enpresa-sarearen berrikuntza sustatzen du entzute eta kontsulta aktiboaren bidez (erreaktiboaren ordez).

Berrikuntzaren Erosketa Publikoa ez da kontratuak esleitzeko edo lizitatzeko modu berri bat. Bere xedeak bihurtzen du Berrikuntzako Erosketa Publikoa kontratazio publikoko tresna garrantzitsu: hau da, sektore pribatuaren jarduera berritzaileari laguntzea organismo publiko baten beharrak asetzeko. Hortaz, sektore publikoko eskaerak gidatzen du jarduera berritzailea, eta ez dauka sektore pribatuak garatutako produktu edo zerbitzu berrietara egokitu beharrik, baizik eta alderantziz.

Erosketa Publiko Aurrekomertziala (EPA): etorkizuneko produktu edo zerbitzu berri edo nabarmen hobetu bat lortzera bideratutako I+G-ko zerbitzuak erostea. Kontratazioaren helburu nagusia dira ikerketa- eta garapen-zerbitzuak prozesu batean, zeinetan posible den merkatuan ez dauden konponbideen arrisku teknologikoak iragaztea konponbide horietako bat erosi aurretik. Horrelako kontratuek estaldura ematen dute ingurune erreal handi zein txiki batean baliozkotutako prototipoak lortu arteko epean.
Teknologia Berritzailearen Erosketa Publikoa (TBEP): ondasun, zerbitzu edo obra bat erostea, kontratatzeko unean merkatutik oso hurbil dagoena, eta, beraz, edo bolumen mugatuan ekoitzi da, produktu komertzialaren aurre-ekoizpen bezala, edo baliozkotutako prototipo gisa ekoitzi da. Horrelako kontratuetan ohikoa da konponbidea diseinatzeko edo kontratazio-organoaren beharretara egokitzeko fase bat igaro behar izatea, baina ez da kontratatzen I+G-ko zerbitzurik. Horrelako erosketen helburua da ondasun, zerbitzu edo obraren ekoizpen masiborako behar diren lanak egitea (adibidez: produkzioa eskalatzea, produktua edo zerbitzua garatzea, harik eta merkaturatzeko edo industrializatzeko prest dagoen arte), halako moldez non kontratazio-organoa izango baita konponbide berritzailearen lehen bezeroa eta bolumen komertzialki esanguratsu batean ezarriko duena.
Berrikuntzaren Erosketa Publiko Erregularra (BEPE). Gure ustez, erosketa hau ez litzateke izango identifikatutako erronken xede, bere helburua delako erosketa egiten den unean merkatuan dagoen ondasun, zerbitzu edo obra bat erostea. Hortaz, ez dauka garapen faserik, baina konponbideak berrikuntza bat dakar merkatuan dauden beste konponbide batzuekiko. Horrelako erosketak SPKL 9/2017 Lege berrian jasotako beste edozein kontratu arrunt bezala (hornikuntzak, zerbitzuak, obrak, etab.) garatzen dira, baina egitura desberdina da: berrikuntzarekin erlazionatutako alderdiak lehenesten dira, pisu handiagoa emanez esleipen-irizpideetan, eta zabalik uzten dira erosketaren xedearen zehaztapenak, lizitatzaileak bere konponbide berritzailea aurkeztu dezan. Funtsean, egiten dena da berrikuntza sustatzeko politika publikoa ezarri kontratazio arrunten bidez.

Kontuan izan behar da Erosketa Publiko Aurrekomertzialeko kontratuak ez direla sartzen Sektore Publikoko Kontratuen Legean, eta, beraz, botere esleitzaileak libreki konfiguratu dezakeela esleipen-prozedura, espreski errespetatuz, besteak beste, ikerketa, garapen eta berrikuntzako Estatuko laguntzen esparrua.
TBEP eta BEPE kontratuek, aldiz, Sektore Publikoko Kontratuen Legea bete behar dute, hortaz, Sektore Publikoko Kontratuen Legeko 131. artikuluan eta hurrengoetan ezarritako lizitazio-prozeduraren hautaketa-arauak aplikatu behar zaizkie. 131. artikuluko prozedura orokorrez gain, zenbait kasutan aukera dago beste prozedura batzuk erabiltzeko.

Berrikuntzari dagokionez, garrantzitsuak dira ondoko hauek:

• Negoziazioa eta elkarrizketa lehiakorra barne hartzen duten lizitazio-prozedurak; horien aplikazio kasuak 167. artikuluan definitzen dira eta a, b, c eta d paragrafoetan berrikuntzaren erosketa proiektuetara egokitzen dira.
• Publizitate gabeko prozedura negoziatuak; horien aplikazio kasuak 168. artikuluan definitzen dira, eta bigarren ataleko a paragrafoan eta lehen ataleko c paragrafoan berrikuntza proiektuetara egokitzen dira.
• 177. artikuluan jasotako berrikuntzarako elkartze-prozedura. Honi dagokionez, kontuan izan behar da prozedura bakar batean biltzen dituela, alde batetik, produktu, zerbitzu edo obra berritzaileak garatzeko I+G-ko zerbitzu-kontratu bat eta, bestetik, produktu, zerbitzu edo obra erosteko kontratu bat, betiere adostutako errendimendu-mailak eta gehienezko kostuak errespetatzen badira.