Jorge Presa, Cyber Surgery enpresako zuzendari nagusia: “Bizkarrezurreko ebaketak seguruagoak eta azkarragoak dira gure robotari esker”
Cyber Surgery laguntzaile robotiko bat da, aukera ematen duena segurtasuna eta zehaztasuna hobetzeko bizkarrezurreko ebaketa delikatuetan. Proiektu hori Egile talde gipuzkoarraren I+G departamenduan sortu zen, eta prototipoaren arrakasta ikusirik, erabaki dute enpresa bezala eratzea sistema berria industrializatzeko. Duela gutxi, Enpresa Berriaren saria irabazi dute Toribio Echevarría lehiaketaren XXVIII. edizioan.
Zertan datza Cyber Surgery laguntzaile robotikoa?
Bizkarrezurreko ebaketen artean bada bat nahiko maiz egiten dena, baina era berean oso konplexua eta delikatua dena: torloju traspedikularrak jartzea. Zehaztasun handiz egin beharreko lana da, akats txiki batek ere ondorio larriak izan baititzake, eta medikuek eskuz egiten dute ia erabat. Cyber Surgery robotak irudi medikoak erabiltzen ditu zirujaua bere lanean gidatzeko, eta torlojua non sartu behar duen erakusten dio, zuzenean joan dadin ornoaren kanalera, arriskuak saihestuz. Horri esker, ebaketak seguruagoak dira eta ez hain erasokorrak.
Nondik atera zen robot hau sortzeko ideia?
Egile taldeak ibilbide luzea du osasun arloko ikerketaren arloan. 2006an sortu genuen inplante pertsonalizatuak egiten dituen Createch Medical enpresa, eta hurrengo urteetan hasi ginen lantzen aurpegi-masailetako egiturak eta bizkarrezurreko protesi pertsonalizatuak. Ordu asko igaro ditugu ebaketa-gelan eta badakigu nola egiten duten lan medikuek, hala, ohartu ginen prozesua eskuz egiten zela ia erabat, eta horrek akatsak eragin zitzakeela. Eta 2013an, laguntzaile robotikoa garatzen hasi ginen.
Eta zein puntutan zaudete?
Urte hauetan taldearen I+G arloko proiektu bat izan da, baina emaitza onak lortu ditugu eta iazko urtearen amaieran nazioarteko bi patente lortu genituen. Arrakasta izan dugu animaliekin eta giza gorpuekin eginiko probetan Biodonostia Osasun Ikerketa Institutuko ospitalean, eta Nafarroako Unibertsitate Klinikarekin ere kolaboratu dugu. Enpresa sortu ondoren, bidelagunak bilatzen hasi gara. Akordio bat sinatzen ari gara osasun sektoreko bazkide batekin, eta finantzaketa-erronda garrantzitsu bat ixteko zorian gaude. Duela gutxi, Gipuzkoako Zientzia eta Teknologia Parkean kokatu gara, hazkunde-igurikapen handiak ditugu eta.
Zein neurritaraino hobetzen ditu ebaketak zuen robotak?
Azterlanek erakusten dute torlojuen %6-15 gaizki ezartzen direla, eta %2 zuzentzeko beste ebaketa bat egin behar izaten da. Egin ditugun proben arabera, posible dugu bigarren ebaketa hori behar duten kasuen portzentajea saihestea eta segurtasuna hobetzea ebaketa guztietan. Gainera, ebaketak ez direnez hain inbaditzaileak, infekzioak izateko arriskua eta errekuperatzeko behar den denbora ere txikiagoak dira (bederatzi egun eta erditik seira murriztuko da). Halaber, murriztu egingo da ebaketak irauten duen denbora, zeren hain prozesu delikatua izaki, medikuak oso seguru egon behar baitu eta etengabe aritu behar baitu torlojua ukitzen eta X izpiekin egiaztatzen. Robota erabiliz prozesua azkarragoa da, ondorioz anestesia gutxiago behar da, eta ospitalearentzako kostua ere txikiagoa da, ebaketa-geletako orduak garestiak direlako.
Noiz iritsiko da ebaketa-geletara?
Oraindik bide luzea dugu egiteko, baina hori ez da negatiboa, oso ohikoa baita osasun sektorean. Badugu oso ongi dabilen prototipo bat, orain prestatu egin behar dugu industrializatzeko eta hain konplexuak diren araudi mediko guztiak betetzeko. Ondoren, entsegu klinikoak egingo ditugu urtebetez benetako pazienteekin. Beraz, ziurrenik 2021aren amaieran lortuko ditugu ospitaleetara eramateko behar diren ziurtagiri guztiak.
Lotutako albisteak
Eusko Jaurlaritzak startup teknologikoak sortzea bultzatuko du, 2,5 milioirekin ekintzailetzarako laguntzetan
Maiatzaren 16an irekiko ditu SPRIk Ekintzaile eta Barnekintzaile programak
Eusko Jaurlaritzak 13,65 milioi euro bideratuko ditu enpresen berrikuntzara
SPRI Taldeak maiatzean zabalduko ditu Fast Track Innobideak, Hazinnova eta BDIH Konexio programak
Nuavisek balio erantsi handiko ikusmen artifizialeko soluzioak eskaintzen dizkio industriaren eta elikagaien sektoreari
Enpresak aktiboak monitorizatzeko sistemak garatzen ditu prozesu industrialak hobetzeko
Mikel Jauregi Industriako sailburuak Aernnova enpresa bisitatu du, soluzio aeronautiko aurreratuetan liderra
Aernnova enpresak Araban du egoitza, eta lider espezializatua da aeroegituren eta horien osagaien diseinuan, fabrikazioan, mantentze-lanetan eta zerbitzuetan. Ia 6.000 langile ditu 7 herrialdetan, eta 2025ean 1.000 milioitik gorako fakturazioa izatea espero du.
ETEentzako produktuen eta prozesuen berrikuntza babesten dugu Hazinnovarekin
Hazinnova euskal ETE-ei doako aholkularitza eskaintzen dien programa da, produktu eta prozesuetan berrikuntza-mikroproiektuak bultza ditzaten. Eska ezazu 2025eko maitzaren 6tik urriaren 29ra.
Eusko Jaurlaritzak startup disruptiboen talentua eskuratzeko aukera emango die EAEko ETEei
SPRIk BIND SMEren 5. edizioa ireki du, EAEko ETEek startup berritzaileekin elkarlanean jardun eta haien lehiakortasuna hobetzeko. Deialdia uztailaren 4ra arte egongo da zabalik. Hautatutako ETEek teknologia disruptiboetara eta talentu berritzailera sarbidea izango dute, IA, jasangarritasuna edo Smart Factory bezalako arloetan soluzioak garatzeko.
ESGI 188 (European Study Group with Industry) Bilbon izango da 2025eko maiatzaren 26tik 30era
Enpresek problema matematikoak aurkezten dituzte azterketa-taldeak konpon ditzan, askotan modelizazio edo optimizazio moduan.
BeDIGITALek zazpigarren edizioa ospatuko du BECen, enpresa eta erakunde liderren partaidetzarekin
Ekainaren 3tik 5era izango da, +INDUSTRYren esparruan, herrialdeko Smart Manufacturing-ari eskainitako topagunerik handienean. SPRI Taldea erakusketarien artean dago, ‘Invest in the Basque Country’ programarekin.
Zinemaldia Startup Challenge 2025
Izen-ematea: apirilaren 15etik ekainaren 2ra arte
Sei euskal ikerketa-erakundek bat egin dute ITTHACAn zahartze osasuntsua sustatzeko
Elkartek programak finantzatutako proiektu honek biomarkatzaileak, iragarpen-ereduak eta osasunaren zuzeneko monitorizazioa erabiltzen ditu.