Ingurumen-jasangarritasuna
Elkarrizketak 5 ekaina, 2025

The Art of Discovery, sagu gizatiartuen modelo paregabeak dituzten sendagai berrien eraginkortasuna iragartzen duen bioteknologiko bizkaitarra

Enpresak nazioarteko erakundeekin lan egiten du, hala nola Gates Fundazioarekin edo Medicines for Malaria Venture delakoarekin, eredu aurrekliniko aurreratuak garatuz, saiakuntza klinikoetan arriskuak murrizteko eta pazienteei tratamenduak azkarrago iristeko helburuarekin.
-

The Art of Discovery (TAD) Derion (Bizkaia) dagoen enpresa bioteknologikoa da. Ikerketa aurreklinikoan espezializatuta dago, tratamendu mediko berrien (kimikoak zein biologikoak) eraginkortasuna eta segurtasuna aurreikusteko, gaixotasun larrietan, adibidez: minbizia, malaria edo gaixotasun arraroetan. Horretarako, sagu gizatiartuak erabiltzen ditu, hau da, giza ehun transplantatuak (eritrozitoak edo zelula hepatikoak, esaterako) dituzten saguak. Horrek aukera ematen du giza gaixotasunak zehatz-mehatz simulatzeko eta tratamenduen benetako eragina ebaluatzeko. Azterketa horietatik abiatuta, TAD-k eredu matematiko propioak aplikatzen ditu, dosi optimoa eta segurua aurreikustea ahalbidetzen dutenak, pertsonengan aplikatzeko. Horrela, saiakuntza klinikoen ondorengo faseetan arriskuak minimizatzen laguntzen du. 

Enpresa 2015ean sortu zen, Belén Jiménez eta Iñigo Angulo-Barturen Madrilgo GSK ikerketa-zentroko langile ohien ekimenez. Angulo-Barturen Bizkaira itzultzeko beharrak eta GSK-ko zenbait zerbitzu Medicines for Malaria Venture (MMV) erakundeari kentzeak bat egin zuten. Horrela, zerbitzu horiek erakunde berri batetik eskaintzeko aukera sortu zen. Proiektu sendoa aurkeztu ondoren, MMVk Bizkaiko BICko instalazioen zati bat finantzatu zuen. Bikoteari Joseba Fernándezek gehitu zitzaien, kudeaketan eta legean aditua den bazkide gisa. 

TAD sortzeko motibazioa profesionala zein pertsonala izan zen: fundatzaileek autonomia izan nahi zuten haien proiektuak aukeratzeko, haien lanaren eragin soziala baliozkotzeko eta giza osasunerako teknologia erabilgarria garatzeko. Gainera, enpresa-formatuan inbertsio pribatua erakartzeko bidea ikusi zuten, hazkunde globala eta jasangarria bultzatzeko. 

Gaur egun, TAD-k zerbitzu hauek eskaintzen ditu: sendagaien eraginkortasunaren eta toxikotasunaren ebaluazio aurreklinikoa sagu-ereduetan; datu esperimentalen analisia gizakiengan dosiak aurreikusteko; eta eredu aurrekliniko pertsonalizatuen garapena. Plasmodium falciparum-ek eragiten duen malariarako gizatiartutako saguaren eredua nabarmentzen du, gaixotasun horren erreferentziazko testak, medikamentuak eta txertoak ebaluatzeko aukera ematen baitu. Era berean, eredu bat garatu du, bakarra munduan, giza eritrozitoen erresistentzia neurtzeko odol-fluxuan. Hori baliagarria da entzima-urritasunak dituzten pertsonentzako tratamendu seguruak identifikatzeko, hala nola G6PD. Era berean, software propio bat garatzen ari da, TADmaps®, saiakuntza klinikoen kostuak murrizteko, plazebo taldeen beharra ezabatuz. 

Bezeroei dagokienez, batez ere nazioartekoak dira (% 98 baino gehiago): farmazialari handiak, GKE desberdinak eta ikerketa-zentroak. Besteak beste, MMV eta Bill eta Melinda Gates ospe handiko fundazioekin eta FAES euskal farmazialariarekin kolaboratzen du. Bere proiektu garrantzitsuenen artean daude tratamendu antimalariko berrien ebaluazioa, MMVrekin lankidetzan, eta hesteetako hanturazko gaixotasunetarako HANTURA proiektua. Bestetik, SPRIk lagundutako ikerketak daude, hala nola GenomeTAD, malariaren parasitoak sendagaiekiko duen erresistentzia aztertzen duena. 

TAD-k 13 langile ditu gaur egun, gehienak zientzialariak. % 72 emakumeak dira, eta zenbait ikertzaile doktorego-prestakuntzan ari dira. Konpainiak aktiboki parte hartzen du Hazitek bezalako I+G programetan, eta horri esker arrisku eta eragin zientifiko handiko proiektuetan aurrera egin ahal izan du. 

Etorkizunari begira, The Art of Discovery-k malariako eta teknologia paregabeak dituzten beste arlo batzuetako merkataritza-lidergoa sendotzeko asmoa du, instalazioak eta gaitasun teknikoak zabaltzeko, arlo terapeutiko berrietara hedatzeko (minbizia eta zahartzea, esaterako), eta garapen propioak merkaturatzeko, hala nola analisi-softwarea. Helburu horiek inbertsio esanguratsua eskatzen dute, baina TAD-k jauzi kualitatiboa egin ahal izango du bere lehiakortasunean eta nazioarteko presentzian.  

SPRI Taldea RIS 3 Euskadi estrategia abian jartzen duen eragileetako bat da, energiaren, fabrikazio aurreratuaren, bio-osasunaren eta nanozientziaren arloetan espezializazio adimenduna bultzatzeko.  

SPRI Taldeak aukera ematen die euskal enpresei haien jardueraren berri emateko bere informazio-kanaletan. Zure proiektua gure gaiekin lotuta badago (I+G+b, digitalizazioa, internazionalizazioa, ekintzailetza, berrikuntza…), Zutaz mintzo gara ekimenean parte har dezakezu. 

Lotutako albisteak

Iori  Hontek  produktu  industrialak  esperientzia  bisual  bihurtzen  ditu
30/07/2025 Berrikuntza

Iori Hontek produktu industrialak esperientzia bisual bihurtzen ditu

Gipuzkoako estudioak irudi fotoerrealistak sortzen ditu, hainbat industria-sektoretako produktuen komunikazioa eta salmenta errazten dutenak.

Leartikerrek  elikagaien  hartzidurari  buruzko  ikerketa-proiektu  bat  bultzatzen  du
29/07/2025 I+G+B

Leartikerrek elikagaien hartzidurari buruzko ikerketa-proiektu bat bultzatzen du

Hartzidura-prozesuei buruzko ezagutza zientifiko-teknikoa sortzea da helburua, eta nekazaritzako elikagaien sektorera transferitzea, produktu osasungarriak, iraunkorrak eta balio erantsia dutenak sor daitezen bultzatzeko.

Margube  Euskadiko  erreferente  ezarri  da  energia-aurrezpenen  egiaztapenean

Margube Euskadiko erreferente ezarri da energia-aurrezpenen egiaztapenean

Aholkularitza-enpresa hau Euskadiko lehen eta Estatuan zortzigarren bihurtu da ENAC erakundearen akreditazioa lortzen Energia Aurrezkiaren Ziurtagiri Sistemaren erakunde egiaztatzaile gisa.

Recgas,  liderra  gas-instalazioetarako  ekipamenduaren  fabrikazioan
23/07/2025 Nazioartekotzea

Recgas, liderra gas-instalazioetarako ekipamenduaren fabrikazioan

Bizkaiko enpresak merkatu-kuotaren %50 baino gehiago du Espainian eta Portugalen, eta Europako, Amerikako eta Asiako herrialdeetara esportatzen ditu bere produktuak.

Telurrek  neurrira  egindako  soluzio  geotermikoen  bidez  deskarbonizazioa  bultzatzen  du
23/07/2025 I+G+B

Telurrek neurrira egindako soluzio geotermikoen bidez deskarbonizazioa bultzatzen du

Euskal enpresak eskala handiko proiektuak garatzen ditu hiri- eta industria-inguruneetarako, tokiko eraginkortasun energetikoa eta berriztagarriak konbinatuz.

Ategi:  “Lankidetzak  aise  gainditzen  ditu  erakundeen  gaitasun  indibidualak”
22/07/2025 I+G+B

Ategi: “Lankidetzak aise gainditzen ditu erakundeen gaitasun indibidualak”

Zerbitzu-enpresa, hainbat sektoretarako erosketa-prozesuan aditua, Mondragon Taldeko 15 kooperatibarekin batera hasi zen lanean duela ia 25 urte. Hortik, gaur egun 300 enpresa baino gehiago biltzera eta I+Gko hainbat proiektutan murgiltzera igaro da.

Hevea  3D-k  emultsio  industrialak  erretxina  inprimagarri  iraunkor  eta  funtzional  eraldatzen  ditu
21/07/2025 Ekintzailetza

Hevea 3D-k emultsio industrialak erretxina inprimagarri iraunkor eta funtzional eraldatzen ditu

Polymat-eko spin-off berriak kautxua edo latexa bezalako materialak 3D inprimaketarako irtenbide aurreratuetan bihurtzen ditu, BIC Gipuzkoako Ekintzaile-Txekintek programaren babesarekin.

Naruk  pazientea  entzuten  du  osasuna  eraldatzeko

Naruk pazientea entzuten du osasuna eraldatzeko

Donostian jaioa, adimen artifizialaren bidez pazientearen datu klinikoak eta esperientziakoak biltzen eta prozesatzen ditu, arreta medikoa, saiakuntza klinikoak eta ikerketa globala hobetzeko.

Igarle  Taldeak  enpresen  digitalizazioa  bultzatzeko  soluzio  berriak  garatu  ditu

Igarle Taldeak enpresen digitalizazioa bultzatzeko soluzio berriak garatu ditu

Gipuzkoako enpresa 20 herrialde baino gehiagotan dihardu, eta kudeaketa-softwarea berritu du; batez ere, industriako, logistikako eta garraioko bezeroak ditu.

SEA2LAND  proiektuak  ongarri  jasangarriak  ekoizten  ditu  arrain-lehengaietatik  abiatuta

SEA2LAND proiektuak ongarri jasangarriak ekoizten ditu arrain-lehengaietatik abiatuta

Neikerrek koordinatu du Europako proiektu hau, eta Barna euskal enpresak eta Azti zentro teknologikoak egin dute pilotua Kantauri itsasoan.

Joan blogera

Jarrai gaitzazu

Kanal espezializatuak eta eguneroko gaurkotasuna gure sareetan.