Etxe bat, pieza asko: AtomModular-aren “Lego eredua” etxebizitza krisia konpontzeko
Etxebizitza eskuratzeko une kritiko batean, non eskariak Espainiako eta munduko zati handi bateko eskaintza gainditzen duen, AtomModular sortu da, automobilgintzaren industriaren printzipioak aplikatuz eraikuntzaren sektorea irauli nahi duen startup bat. Bere helburua? Etxeak autoak balira bezala fabrikatzea, prozesu automatizatu, estandarizatu eta oso teknologikoekin. Ignasi Pérez Arnal, arkitektoa eta Atom Modular enpresaren sortzaileetako bat, bere bazkidearekin batera, Roger Buxadé eraikuntza ingeniaria, eraldaketa honen buru dira BIC Arabatik, non proiektuaren lehen fasea garatzen duten. Pérez Arnalek azaltzen duen bezala, proposamena ideia argi batean oinarritzen da: Etxeak autoak bezala industrializatzea, baina asmo handiagoko ikuspegi batekin: adimen artifiziala aplikatzea prozesu guztietan, diseinutik hasi eta ekoizpen eta logistikaraino. “AIndustrializatu”, esaten diote.
Startup-aren sorrera datuetan dago: eraikuntza konbentzionalak ez du benetako eskariari erantzuteko gaitasunik. Espainian 250.000 etxe berri sortzen dira urtero, baina 84.000 etxebizitza eskas ematen dira. Europa mailan, defizita milioi eta erdi unitatetik gorakoa da urtean. Eta, Pérez Arnalen arabera, “ezin da arazo bat konpondu sortu duten tresna berberekin”.
Eraikitzeko modu berri bat: modularra, jasangarria eta zirkularra
AtomModularrek etxebizitzen fabrikazio guztiz industrializatua proposatzen du: fabrikan eraikitako moduluak, egurra bezalako material biooinarrituekin, obran azkar mihiztatzeko pentsatuak daudenak, kamioi, tren edo itsasontziz garraiatuak, eta baita desmuntatuak eta berrerabiliak ere. Eraikuntza modular eta zirkularraren logika hau produkzio lerro baten antz handiagoa du obra tradizional batena baino, eta hor datza bere potentziala. Gainera, modulu bakoitza digitalki diseinatzen da BIM (Building Information Modeling) metodologiaren arabera, eta horrek aukera ematen du materialen trazabilitate osoa eta exekuzio zehatza egiteko, eraikuntza tradizionalean ohikoak diren errore-marjinetatik oso urrun.
Start-uparen izena ez da kasualitatea: Pérez Arnalen azalpenaren arabera, ‘Atom’ hitzak eraikuntza-osagai bakoitza aztertzeko erabiltzen den xehetasun-mailari egiten dio erreferentzia automobilgintzan gertatzen den bezala. Eta ‘Modular’ etxebizitzak Legoren piezak balira bezala osatzeko aukera ematen duen eraikuntza-sistemagatik: bateragarriak, moldagarriak eta azkar instalatzen direnak.
Publiko gazteak, etxebizitza eskuratzeko arazoak bereziki kaltetuta, gogotsu erantzun du. AtomModularrek lehen produktu pilotu bat merkaturatu zuen, modulu bakar gisa eraikitako Tiny House bat, eta dagoeneko 35 interes-lagin baino gehiago jaso dituzte South Summiten aurkeztu ondoren. Gazteentzat, etxe modular batean bizitzea ez da atzerapausoa, irtenbide praktiko eta modernoa baizik. Aurreko belaunaldiekin alderatuta oso bestelako pertzepzioa, 60ko eta 70eko hamarkadetan aurrefabrikatutako eta gaizki planifikatutako auzoen oroitzapenak markatuta. Izan ere, Japonia, Suedia edo Kanada bezalako herrialdeetan, etxebizitza industrializatu batean bizitzea tabua ez izateaz gain, kalitate, eraginkortasun eta diseinu handiko sinonimoa da. Startup-ak pentsamolde hori Europako hegoaldera ekarri nahi du.
Gaur egun, AtomModular pre-seed fasean dago, bere lehen etxebizitza pilotuak eraikitzeko finantziazio bila: Tiny House eta etxebizitza familiabakar modular bat. Pérez Arnalek dioenez, haien asmoa digitaletik errealera jauzi egitea da, eta horiek hurrengo higiezinen azoka handian aurkeztea, automobil marka batek bere concept car-a aurkeztuko balu bezala. Eta hortik, serieko produkziora jauzi egitea. Halaber, irekita dago beste ildo berritzaile batzuk aztertzeko, hala nola lehendik dauden eraikinen birgaitze integrala: bainugelak, leihoak edo fatxada osoak, modulu-sistema industrializatuekin ordezkatzea, etxebizitza parkea energetikoki modu azkar eta eraginkorrean modernizatzeko aukera eskainiz.
Gobernu zentralak onartu berri duen Etxebizitzen Eraikuntza Industrializaturako PERTE-ak bere proposamenen inplementazioa azkartu dezake. Buxadé fundatzailekidearen hitzetan, jokoan dagoena ez da sektorearen eraldaketa soila, etxebizitza ulertzeko modu berri bat baizik: irisgarriagoa, azkarragoa, jasangarriagoa eta, batez ere, bizileku-arazo larria konpontzeko pentsatua.
SPRI Taldeak laguntza integralaren bidez berrikuntza, ekintzailetza eta barne-ekintzailetza laguntzen ditu, ideiak merkatura modu arrakastatsuan irits daitezen. Aurrera, Basque Fondo, Bind 4.0, Ekintzaile edo Barnekintzailetza ekintzailetzarako laguntza-programen bidez egiten du hori.
SPRI Taldeak aukera ematen die euskal enpresei haien jardueraren berri emateko bere informazio-kanaletan. Zure proiektua gure gaiekin lotuta badago (I+G+b, digitalizazioa, internazionalizazioa, ekintzailetza, berrikuntza…), Zutaz mintzo gara ekimenean parte har dezakezu.