CIC NanoGUNEko ekipoa.
Berrikuntza I+G+B
Albisteak 18 ekaina, 2019

CIC nanoGUNEk Intel-ekin elkarlanean dihardu etorkizuneko ordenagailuei bidea irekitzeko

Intel multinazionalak nanoGUNErekiko konfidantza izan du “MESO logika” garatzeko, etorkizuneko gailu elektronikoak jomugan dituen apustua
-

 

Intel multinazionalak nanoGUNErekiko konfidantza izan du “MESO logika” garatzeko, etorkizuneko gailu elektronikoak jomugan dituen apustua

Kontratua 650.000 dolarretik gorakoa da, eta teknologia hori garatzeko lantalde bat sortzeko aukera eman dio nanoGUNEri

 

CIC nanoGUNE nanozientziako euskal zentroak eta Intel multinazionalak, zirkuitu integratuen munduko fabrikatzaile handienak, elkarlanean dihardute punta-puntako proiektu batean. “MESO” gailua izena jarri dio Intelek. Teknologia berri bat da eta hasiera-hasieratik hartu dituzte kontuan etorkizuneko behar konputazionalek izango dituzten memoria-, interkonexio- eta logika-eskakizunak.

 

Fèlix Casanova Ikerbasque ikertzailearen arabera —nanoGUNEko “MESO” proiektuaren buru da—, saihestu ezinezko bi erronka ari dira bultzatzen teknologia elektroniko berrietarako aldaketa . Lehenengoa, gaur egun eskala handian erabiltzen den CMOS teknologiaren (silizioan oinarritutako teknologia) berezko muga fisikoa da, . “Txip batean integratzen joan diren transistore-kopurua bi urtean behin bikoiztu da, baina eskalatze horrek muga bat du, eta, gainera, txipak are txikiagoak egiten baditugu, une batetik aurrera ez dute funtzionatuko, elektroien kontrola galduko dugulako. Ezin izango ditugu transistore txikiagoak egin! “, azaldu du Casanovak. Bigarren erronka aro digitalarekin lotuta dago. Gaur egun, informazio-kantitate izugarria prozesatzen eta gordetzen da, eta horrek ikaragarrizko elektrizitate-kontsumoa du. Challenges1 aldizkarian argitaratutako ikerketa baten arabera, datu digitalak erabili eta transferitzean kontsumituko den elektrizitatea mundu osoko elektrizitate-kontsumoaren % 20 izatera irits liteke 2030erako. Hori dela eta, “ordenagailu batean energia aurrezteko egiten den hobekuntzarik txikienak ere mundu mailan energia asko aurreztea ekar lezake”, gaineratu du nanoGUNEko ikertzaileak.

 

Munduko zirkuitu integratuen fabrikatzaile handienaren eta nanoGUNE ikerketa-zentroaren arteko lehenengo topaketa 2015eko uztailean izan zen, Hong Kongen. “Espintronikari buruzko, nire espezializazio-esparruko, workshop batean, Inteleko Sasikanth Manipatruni doktoreak lehenengo aldiz aurkeztu zuen publikoki MESO logikaren proposamena, eta, aldi berean, gure ikerketarekiko (“espin-orbita akoplamendu” esaten diogu) interesa azaldu zuen, bere proposamenaren funtsezko elementuetako bat zelako”, adierazi du Fèlix Casanovak.

 

Hasierako fase batean elkarlanaren potentziala aztertu ostean, nanoGUNEk eta Intel enpresak ikerketa-proiektu bat sinatu dute. Ikerketa-proiektu horren helburua da etorkizuneko ordenagailuen errendimendua hobetzea eta energia aurreztea MESO teknologia optimizatuz. Proiektuan parte hartzen dihardute, halaber, Albert Fert Nobel saridunaren laborategiak CNRS/Thales (Frantzia) eta Berkeley-ko (AEB) Kaliforniako Unibertsitateko ikerketa-talde batek. Multinazionalarekin sinatutako hitzarmenak, 650.000 dolarreko kontratua, proiektua garatzeko berariazko lantalde bat sortzeko aukera eman dio nanoGUNEri.

 

“Oso pozgarria da ikustea oinarrizko ikerketa bat bezala hasi zen ikerketa batek elektronikaren paradigma alda dezakeen aplikazio iraultzaile bat izaten buka dezakeela”, adierazi du Casanovak. “Oraingoz, esku artean duguna, posible denaren eta industriara irits daitekeen berrikuntzaren erakusgarri bat besterik ez da. Proiektua bukatzean, dispositiboa bideragarria dela eta beharrezkoa den eraginkortasun-maila ematen duela egiaztatzen badugu, litekeena da Intel enpresak hori ustiatzearen alde egitea”, azaldu du nanoGUNEko ikertzaileak.

 

Zer da MESO logika?

 

Hainbat alternatiba planteatu dira CMOS teknologiaren muga fisikoaren eta energia-kontsumoaren erronkei aurre egiteko, eta, aldi berean, ordenagailuen, telefono mugikorren eta gainerako gadget teknologikoen potentzia hobetzeko. Proposamen aurreratuenetako bat espintronikarena da; espintronikak potentzial handia du eta egungo elektronikaren alternatiba izateko aukera handiak ditu. “Nirekin elkarlanean diharduten Intel taldeko ikertzaileek Mooreren Legea CMOS-etik harago ere betetzeko aukera ematen duen logika bat proposatu dute: MESO2 logika”, adierazi du Casanovak.

 

“Logika horrek bi zati ditu. Lehenak bit magnetikoaren informazioa irakurtzen du, eta, bertan, “espin-orbita akoplamendu” deritzon efektu kuantikoaren antzeko efektua sortzen du. Besteak, material batzuen efektu magnetoelektrikotik abiatuta, bit magnetikoa idazten du”, azaldu du Casanovak. “NanoGUNEko taldeari orain material onenak aurkitzea dagokigu, bit magnetikotik ateratzen den seinalea handia izan dadin, eta gailua proposatu bezala egingarria izan dadin. Proiektuaren azken helburua izango da bi aldeak gailu oso batean integratzea. “Gaur egungo ordenagailuek gailu batean memoria (disko gogorra, RAM) dute eta eragiketa logikoak beste batean (mikroprozesadorea) egiten dituzte, eta, beraz, denbora eta energia etengabe galtzen da bi gailu horien artean informazioa transferitzen. MESO zirkuitu batean bi aldeak erabat integratuta daude, eta horrek errendimendua hobetzen lagunduko luke”, azpimarratu du Casanovak.

 

CIC nanoGUNE

Donostiako CIC nanoGUNE Nanozientziako Ikerketa Zentro Kooperatiboa xede honekin sortu zen: nanozientziaren eta nanoteknologiaren alorrean bikaintasuneko ikerketa egitea, Euskal Herriaren garapen ekonomikoa eta lehiakortasuna areagotzeko. Bestalde, “María de Maeztu” Bikaintasun Unitatea (2017-2021) da nanoGUNE, Ikerketako Estatu Agentziak hala aitortuta.

 

Lotutako albisteak

‘La  Fundacion’-ek  eskaintzen  du  SOS  EmozioLan  —  Langile‑ongizatearen  aldeko  benetako  apustua  egiten  duten  enpresentzat  Lehen  Laguntza  Emozionalen  lehen  zerbitzua
05/10/2025 Berrikuntza

‘La Fundacion’-ek eskaintzen du SOS EmozioLan — Langile‑ongizatearen aldeko benetako apustua egiten duten enpresentzat Lehen Laguntza Emozionalen lehen zerbitzua

La Fundación San Prudencio ha desarrollado SOS EmozioLan, un innovador servicio de primeros auxilios emocionales en el entorno laboral

“LEADERS IN TECH CONFERENCE”, azken teknologia eta berrikuntza  joeren topagune izango da berriro
03/10/2025 I+G+B

“LEADERS IN TECH CONFERENCE”, azken teknologia eta berrikuntza joeren topagune izango da berriro

INNOLAB Bilbaok apustu egin du teknologiaren eta berrikuntzaren inguruko erreferentziazko konferentziaren seigarren edizioaren alde

Tecnaliak  sentsore  kuantikoak  diseinatzeko  eta  fabrikatzeko  laborategi  aitzindari  bat  jarri  du  martxan
29/09/2025 I+G+B

Tecnaliak sentsore kuantikoak diseinatzeko eta fabrikatzeko laborategi aitzindari bat jarri du martxan

Quantum Lab azpiegitura erreferentzia da Europan, eta sentsore kuantikoak sortuko ditu diamante sintetikoetan oinarritutako teknologia batetik abiatuta

Eusko  Jaurlaritzak  ikerketa  industrialerako  aurrekontua  handitu  izana  lagungarria  da  muga-zergek  gehien  kaltetutako  sektoreentzat
18/09/2025 I+G+B

Eusko Jaurlaritzak ikerketa industrialerako aurrekontua handitu izana lagungarria da muga-zergek gehien kaltetutako sektoreentzat

Imanol Pradales lehendakariak sustatutako Industria Defendatzeko Taldean hartutako konpromisoa beteko da hala, eta, horren bidez, aurtengo lehen hiruhilekoan Hazitek programan aurkeztu diren proiektuak baino gehiago finantzatu ahal izango dira

Innobasque  kasu  praktikoen  bila  dago,  Global  Innovation  Day  2025  ekitaldirako
18/09/2025 Berrikuntza

Innobasque kasu praktikoen bila dago, Global Innovation Day 2025 ekitaldirako

Proposamenak aurkezteko epea irekita egongo da urriaren 3ra arte. Hautatutako esperientziak Global Innovation Day 2025 ekitaldiko programa ofizialean jasoko dira, Euskadin zientziak berrikuntzan duen eragina erakusteko adibide aipagarri gisa

Erreka  Ikerlaneko  bazkide  erabiltzailea  izango  da,  lankidetza  teknologikoa  eta  instituzionala  bultzatzeko
18/09/2025 Berrikuntza

Erreka Ikerlaneko bazkide erabiltzailea izango da, lankidetza teknologikoa eta instituzionala bultzatzeko

Hitzarmen honen bidez, MONDRAGON Taldeko bi erakundeek duela urte batzuetatik duten aliantza sendotzen dute, beren lankidetza teknologikoa eta instituzionala indartzearen alde eginez.

Kudeaketa  Aurreratuaren  Europako  Astea  kulturari,  AAri  eta  lan  egiteko  modu  berriei  buruzko  eztabaida  batekin  hasiko  da  Bilbon

Kudeaketa Aurreratuaren Europako Astea kulturari, AAri eta lan egiteko modu berriei buruzko eztabaida batekin hasiko da Bilbon

Urriaren 8an Javier Martínez Aldanondok emango dio hasiera Europako Asteari, erakunde adimentsuen arloan nazioartean ezagunak. Adimen Artifizialaren aroan etorkizunari aurrea hartzeko ikaskuntzaren kulturaren inguruan hitz egingo du.

Irundinek,  oso  nazioartekotutako  ETEak,  negozioa  % 50  baino  gehiago  handitu  du
12/09/2025 Nazioartekotzea

Irundinek, oso nazioartekotutako ETEak, negozioa % 50 baino gehiago handitu du

Irungo enpresak SPRI Taldearen Fast Track Innobideak programako laguntza jaso du eta botilatzeko makinak fabrikatzen ditu 1994tik

Euskal  zentro  teknologikoek  Euskadiko  garapen  industrialean  duten  garrantzia  azpimarratu  du  Jauregik
05/09/2025 I+G+B

Euskal zentro teknologikoek Euskadiko garapen industrialean duten garrantzia azpimarratu du Jauregik

Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasuneko sailburuak bereziki azpimarratu du TECNALIAk herrialdearen garapen teknologiko eta industrialarekin duen konpromisoa, Jesús Valero zuzendari nagusiarekin Gipuzkoako Parke Teknologikoan duen egoitzan egin duen bileran

Mikel  Jauregi  Industriako  sailburuak  Satlantis  enpresa  bisitatu  du;  satelite  espazialetan  espezializatutako  enpresa  da
04/09/2025 I+G+B

Mikel Jauregi Industriako sailburuak Satlantis enpresa bisitatu du; satelite espazialetan espezializatutako enpresa da

Satlantisek Leioako campusean du egoitza. Liderra da Lurra behatzeko teknologia miniaturizatuetan, eta handitze-fasean dago; fabrika berri baten proiektua du

Joan blogera

Jarrai gaitzazu

Kanal espezializatuak eta eguneroko gaurkotasuna gure sareetan.