Berrikuntza Ekintzailetza I+G+B
Elkarrizketak 13 abendua, 2018

Medikamentu berrien garapena bultzatzen duen “motorra”

2005ean sortu zen Dynakin spin offa, EHUren babespean; harrezkeroztik, farmakologiaren alorreko erreferentzia bihurtu da mundu osoan.
-

 

2005ean sortu zen Dynakin spin offa, EHUren babespean; harrezkeroztik, farmakologiaren alorreko erreferentzia bihurtu da mundu osoan.

 

Bizkaiko Zientzia eta Teknologia Parkean du egoitza euskal enpresa horrek azken hamahiru urteotan; aitzindaria da biozientzien alorrean, eta nazioarteko erreferentzia medikamentu berriak garatzeko prozesuen eraginkortasuna areagotzen. Nerea Leal eta Mónica Rodríguez zientzialarien ekimenez sortu zen Dynakin, 2005ean. Ikerlari jardunak ziren biak Europan eta Estatu Batuetan, non merkatu-hobi berri bat aurkitu zuten, lehiakide gutxi eta aukera ugari zituena. Gaur egun, berriz, konpainia oso berritzaile batean ari dira, biofarmaziaren alorreko merkatuan erreferentziakoa, urtean hiru milioi euro fakturatzen dituena. Hogeita bat ikertzaile ditu konpainiak: horietatik % 70 doktoreak dira, eta % 75 emakumezkoak.

 

Adieraziko al diguzu, labur, zertan datzan zuen lana?

Medikamentu berriak garatzeko prozesuaren eraginkortasuna areagotzen jarduten gara. Farmazia-alorretik gatoz biok, Euskal Herriko Unibertsitateko Farmakologia Departamentutik, zeinaren spin off bat baikara. Calvo doktoreak zuzentzen zuen taldeak Estatu Batuetatik ekarri zuen zientzia espezifiko batek eredu matematikoak aplikatzen zituen farmakoen portaera hobeto ulertzeko eta beste egoera batzuetan zer jokabide izan lezaketen aurreikusteko. Meteorologian, finantzetan…, baita hegazkinak pilotatzeko ere erabili ohi dira iragarpen-ereduak, beste egoera batzuetan zer jokabide izango diren aurreikusteko. Bada, gaingiroki azalduta, horixe bera egiten dugu guk farmakologiaren alorrean…

 

Zertarako erabiltzen dituzue iragarpen matematikoak?

Besteak beste, medikamentuen garapena optimizatzeko inoiz ikertu ez den populazio-eremu batean; haurren artean —pediatrian—, adibidez. Normalean, helduentzat aztertzen eta egiten dira botikak, baina haurrek ere erabili behar izaten dituzte. Kontua da askotan ez dela jakiten zer dosi behar duten haurrek, ez baita egiten saiakuntza klinikorik haiekin.

 

Zer dela-eta utzi zenuten farmakologiako doktore-lana eta bihurtu zineten enpresaburu?

Beharbada, kasualitatez, baina, agian, beharrak ere bultzatu gintuen horretara.  Ohartu ginenean iragarpen horiek Estatu Batuetan bakarrik egiten zituztela, aukera baten aurrean geundela iruditu zitzaigun, batez ere Europan, non medikamentuen garapen-prozesua ez baitzen eraginkorra. Hala, bada, aurrera egitea erabaki genuen, EHUk bere enpresa-mintegia sortu zuenean. Izan ere, enpresak sortzeko ekimena zuen jendearen bila ari zen EHU ikerketa-taldeetan.

 

Zein da zuen arrakastaren giltzarria?

Seguru asko, lan egiten dugun merkatu-segmentuaren berezitasuna, aurrekari gutxi baititu Europan. Bere alde ona izan zuen horrek, baina txarra ere bai, hasiera ez baitzen batere erraza izan. Pentsa: doktoretza eskuratu berria duten bi gazte, enpresa bat sortu nahian dabiltzanak, ilusioz beterik baina esperientziarik gabe… Sektore farmazeutikoan, traba da eskarmenturik eza, eta inork ez dizu aterik zabaltzen. Hala eta guztiz ere, lortu genuen aurrera egitea, biok baikara oso egoskorrak. 2010ean ekin genion konpainia nazioartean hedatzeari eta Europako zein Estatu Batuetako zenbait talderekin sinergiak sortzeari; orduan hasi zen, pixkanaka, enpresa hazten, ezaguna egiten…, eta horrela iritsi gara honaino.

 

Emakumezkoak zarete enpresako langileetatik % 75…

Kasualitatez, ez baikara horretan saiatu. Talde misto bat osatzea zen gure asmoa, baina emakumezkoak gara gehienak (hiru gizon bakarrik ditugu). Zergatik? Bada, besteak beste, emakumezkoak direlako Farmazia ikasten duten gehienak. Zorionez, beti jardun gara harremanetan EHUko Farmakologia Sailarekin, eta beti jaso dugu haren laguntza; gure alorrean lan egiteko prest baldin bazegoen inor, guregana bidaltzen zuten.

 

Zer duzue nahiago, laborategia ala bulegoa?

Lau urte dira etxetik lan egiten dudala, gainerako lankideek bezala (hamar, guztira). Luxu handia da hori. Hilean behin joaten naiz laborategira edo bulegora, edo bileraren bat dugunean, baina normalean etxetik jarduten gara. Oso handiak dira gure eraginkortasun- eta, noski, kontziliazio-tasak.

Lotutako albisteak

Hevea  3D-k  emultsio  industrialak  erretxina  inprimagarri  iraunkor  eta  funtzional  eraldatzen  ditu
21/07/2025 Ekintzailetza

Hevea 3D-k emultsio industrialak erretxina inprimagarri iraunkor eta funtzional eraldatzen ditu

Polymat-eko spin-off berriak kautxua edo latexa bezalako materialak 3D inprimaketarako irtenbide aurreratuetan bihurtzen ditu, BIC Gipuzkoako Ekintzaile-Txekintek programaren babesarekin.

Mosaikus  by  Rombus:  zure  erakundearen  kudeaketa  integratua  digitalizatu,  sinplifikatu  eta  hobetzen  duen  plataforma

Mosaikus by Rombus: zure erakundearen kudeaketa integratua digitalizatu, sinplifikatu eta hobetzen duen plataforma

Giovanna Nocentino eta María Paz Silvak bikaintasunerako bidean lehiakorragoak eta jasangarriagoak izan nahi duten enpresei laguntzen diete, kalitatean, ingurumenean, segurtasunean, laneko osasunean eta araudia betetzean ikuspegi argi batekin.

Mein,  zehaztasun  eta  kalitate  handiagoa  ahalbidetzen  duen  Gipuzkoako  fundazioa
07/07/2025 I+G+B

Mein, zehaztasun eta kalitate handiagoa ahalbidetzen duen Gipuzkoako fundazioa

Ezkio-Itsasoko enpresak SPRI Taldearen BDIH Konexio programako laguntza bat jaso du eta fakturazioaren % 95 baino gehiago esportatu egiten du.

EIDEk  diseinuaren  eta  prestakuntzaren  munduko  mapan  jarri  du  Bilbo
03/07/2025 Berrikuntza

EIDEk diseinuaren eta prestakuntzaren munduko mapan jarri du Bilbo

Euskadiko Diseinugileen Elkarteak Guggenheim museoan 22 herrialdetako 100 gazte diseinatzaileren talentua aitortu du, diseinuari gizarterako bektore estrategiko gisa egindako ekarpenagatik

Wend-ek  harreman  sozialak  plan  errealekin  egindako  aplikazioaren  bidez  iraultzen  ditu
03/07/2025 Berrikuntza

Wend-ek harreman sozialak plan errealekin egindako aplikazioaren bidez iraultzen ditu

Euskal aplikazioak jende berria ezagutzeko berezkotasuna aisialdi partekatuaren bidez berreskuratzen du eta erabiltzailearen esperientzia hobetzeko berrikuntzaren alde egiten du.

Smart  to  Walk,  trekking-a  esperientzia  adimentsu  bihurtzen  duen  startup-a
03/07/2025 Ekintzailetza

Smart to Walk, trekking-a esperientzia adimentsu bihurtzen duen startup-a

Urdulizen jatorria duen enpresa honek, makila adimendun bat eta app osagarri bat sortu ditu mendi-ibiliak seguruagoak, sozialagoak eta konektatuagoak izan daitezen.

Kalmanek  makineriaren  arriskuetatik  babesten  duten  karenatuak  egiten  ditu
30/06/2025 Berrikuntza

Kalmanek makineriaren arriskuetatik babesten duten karenatuak egiten ditu

Gipuzkoako enpresak neurrira egindako zerbitzua eskaintzen du, galdaragintzako prozesu guztiak barne hartzen dituena, diseinutik hasi eta egiturak ebaki, tolestu, soldatu, muntatu eta margotzeraino.

Aitzgorri:  «Ezin  da  dibertsifikatu  berritu  gabe,  eta  geure  kasuan  hori  gertatzen  zen  robotikarekin»
30/06/2025 I+G+B

Aitzgorri: «Ezin da dibertsifikatu berritu gabe, eta geure kasuan hori gertatzen zen robotikarekin»

Gipuzkoako enpresa 35 urteko esperientzia du galdaragintza astunaren sektoreko erreferente moduan, eta ekarpenak egiten dizkie I+G prozesuei eta teknologia aurreratuari

Developair-ek  AA  aplikatzen  du  software  tresnen  belaunaldi  berri  bat  sortzeko

Developair-ek AA aplikatzen du software tresnen belaunaldi berri bat sortzeko

Donostiako startupak hainbat soluzio eskaintzen ditu industriarako, hala nola trenbide aeroespaziala, energia, automobilgintza eta medikuntzarako, besteak beste.

Cimico:  “Gure  teknologiek  funtsezko  abantaila  teknikoak  eskaintzen  dituzte  hondakin-uren  tratamendu  biologikorako”
26/06/2025 I+G+B

Cimico: “Gure teknologiek funtsezko abantaila teknikoak eskaintzen dituzte hondakin-uren tratamendu biologikorako”

Gipuzkoako enpresak irtenbide berritzaileak sortzen ditu bere sektorean, Estatuko zein nazioarteko proiektuekin. Gainera, AnIFAS proiektuan lan egiten du, Hazitek programaren laguntzarekin eta oxigenorik gabeko tratamendurako teknologia bat garatzen zentratuta.

Joan blogera

Jarrai gaitzazu

Kanal espezializatuak eta eguneroko gaurkotasuna gure sareetan.